38: فضيلت علم و عالم‌

قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله: «لاخَيْرَ فى العَيْشِ الّا لِرَجُلَيْن: عالمٍ مُطاعٍ، و مُسْتَمِعٍ واعٍ». [1]

پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد: «زندگى براى دونفر خوب است: يكى عالم مطاع و دوم شنونده نگهدارنده».

كلمه «واع» از وَعْى به معناى نگهدارنده است. در اين حديث مى‌فرمايد زندگى براى دو نفر خوب است: اوّل عالمى كه از علم او استفاده شود، و دوم شنونده‌اى كه بشنود و عمل كند. اگر اين دو دست به دست هم بدهند سعادت جامعه تضمين مى‌شود.

اين دو قيد كه در روايت آمده، ساده نيست. عالم چه كند كه مطاع شود و مستمع چه كند كه واعى شود.

مطاع شدن شرايطى دارد و اوّلين شرطش اين است كه آنچه مى‌گويد به آن ايمان داشته باشد. وقتى مى‌گويد تا پاى جان ايستاده‌ام، ايستاده باشد مثل خود پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله كه اوّلين كسى بود كه ايمان آورد: «آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْهِ مِنْ رَبِّهِ». [2]

[1] بحارالانوار، ج 74، ص 168؛ خصال صدوق، ج 1، ص 41، باب الاثنين.

[2] بقره، آيه 285.