الف) قناعت باعث عزّت و سربلندى‌

فردى كه داراى مناعت طبع و عزّت نفس است، در نزد همگان عزيز و سربلند است، ولى كسى كه به مال ديگران چشم طمع داشت، خود را اسير و ذليل ساخته و مردم با چشم حقارت به او مى‌نگرند.

امام على عليه السلام مى‌فرمايد: «آدمى را قناعت براى دولت‌مندى، و خوش خلقى براى فراوانى نعمت‌ها كافى است».

از امام على عليه السلام سؤال شد تفسير آيه‌ «فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً» [1] چيست؟ فرمود:

قناعت است. [2]

ب) قناعت، مالى است تمام نشدنى و بى‌نيازى واقعى است‌

رسول خدا صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

«الْقناعَةُ كنزٌ لايَفْنى‌

؛ قناعت گنجى است كه فانى نمى‌شود». [3]

وهمچنين مى‌فرمايد:

«القناعةُ مالٌ لايَنْفَدُ

؛ قناعت مالى است كه تمام نمى‌شود». [4]

ج) قناعت باعث آسايش خاطر و آرامش روان‌

حضرت على عليه السلام مى‌فرمايد: «كسى كه به اندازه كفايت از دنيا بهره‌مند باشد، به آسايش دست يابد، و آسوده خاطر گردد، در حالى كه دنياپرستى كليد دشوارى، و مركب رنج و گرفتارى است». [5]

امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «رسول خدا صلى الله عليه و آله در مقام دعا عرضه داشت:

اللّهُمَّ ارزُقْ مُحَمّداً وَآلَ مُحَمّدٍ وَ مْن احَبَّ مُحَمّداً و آلَ مُحَمَّدٍ الْعَفافَ والكَفافَ وَ ارْزُقْ مَنْ‌

[1] نحل، آيه 97.

[2] نهج البلاغه، كلمات قصار 229.

[3] مشكوة الانوار، ص 132.

[4] ميزان الحكمه، ج 8، ص 280.

[5] نهج البلاغه، كلمات قصار، 371.