اخلاقى آنان و در نتيجه «اقتداء و تأسّى‌» مردم به آن بزرگان است». [1] لذا احياى نام و بزرگداشت خاطره آنان حركتى پسنديده و عملى مطلوب است.

4- تجليل از مجاهدت امام عليه السلام و تعظيم شعائر

اساساً سوگوارى در مرگ اشخاص يك نوع تعظيم و احترام به آنان و رعايت موقعيّت و شخصيّت‌شان محسوب مى‌شود؛ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌فرمايد:

«مَيِّتٌ لابَواكِيَ عَلَيْهِ، لا إِعْزازَ لَهُ‌

؛ مرده‌اى كه گريه كننده‌اى نداشته باشد عزّتى ندارد!». [2]

مخصوصاً سوگوارى در مرگ مردان الهى، از مصاديق بارز تعظيم شعائر الهى بوده و تجليل از عقيده و راه و رسم و مجاهدت و تلاش آنان محسوب مى‌شود. از اين رو، رسول خدا صلى الله عليه و آله هنگام بازگشت از جنگ احد وقتى كه مشاهده كرد خانواده‌هاى شهداى قبيله «بنى اشهل» و «بنى ظفر» براى شهيدان خود گريه مى‌كنند، ولى عموى بزرگوارش حضرت حمزه گريه كننده‌اى ندارد، فرمود:

«لكِنَّ حَمْزَةُ لابَواكِيَ لَهُ الْيَوْمَ‌

؛ امّا امروز حمزه، گريه كننده‌اى ندارد!». [3]

زنان مدينه با شنيدن اين سخن در خانه حضرت حمزه اجتماع كرده و به سوگوارى پرداختند و بدين وسيله شخصيّت عظيم حضرت حمزه مورد تجليل وتكريم قرار گرفت.

و نيز آنگاه كه خبر شهادت جعفر طيّار در جنگ موته به مدينه مى‌رسد، پيامبر صلى الله عليه و آله‌

[1]. جواهر الكلام، ج 4، ص 366: «وَ قَدْ يُسْتَفادُ مِنْهُ اسْتِحْبابُ ذلِكَ اذا كانَ الْمَنْدُوبُ ذا صِفاتٍ تَسْتَحِقُ‌النَّشْرَ لِيُقْتَدى‌ بِها».

[2]. المأساة الحسين، ص 118.

[3]. استيعاب، ج 1، ص 275.