اسم الکتاب : عاشورا ريشهها، انگيزهها، رويدادها، پيامدها المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 314
امام عليه السلام فرمود:
«أَصْنَعُ أَنّي لا أُبايِعُ لَهُ أَبَداً، لِأَنَّ الْأَمْرَ إِنَّما كانَ لِي
مِنْ بَعْدِ أَخِي الْحَسَنِ عليه السلام، فَصَنَعَ مُعاوِيَةُ ما صَنَعَ وَ حَلَفَ
لِأَخِى الْحَسَنِ عليه السلام أَنَّهُ لا يَجْعَلُ الْخِلافَةَ لِأَحَدٍ مِنْ
بَعْدِهِ مِنْ وُلْدِهِ أَنْ يَرُدَّها إِلَىَّ إِنْ كُنْتُ حَيّاً، فَإِنْ كانَ
مُعاوِيَةُ قَدْ خَرَجَ مِنْ دُنْياهُ وَ لَمْ يَفِ لي وَ لا لِأَخي الْحَسَنِ
عليه السلام بِما كانَ ضَمِنَ فَقَدْ وَاللَّهِ أَتانا ما لا قِوامَ لَنا بِهِ،
انْظُرْ أَبابَكْرٍ أَنّي أُبايِعُ لِيَزيدَ، وَ يَزيدُ رَجُلٌ فاسِقٌ مُعْلِنُ
الْفِسْقِ يَشْرَبُ الْخَمْرَ وَ يَلْعَبُ بِالْكِلابِ وَ الْفُهُودِ، وَ يُبْغِضُ
بَقِيَّةَ آلِ الرَّسُولِ! لا وَاللَّهِ لا يَكُونُ ذلِكَ أَبَداً».
«من هرگز با وى بيعت نخواهم كرد. چرا
كه امر خلافت پس از برادرم حسن عليه السلام شايسته من است. ولى معاويه آنگونه كه
دلش خواست عمل كرد، در حالى كه معاويه با برادرم امام حسن عليه السلام پيمان مؤكّد
بسته بود كه پس از خودش، امر خلافت را به هيچ يك از فرزندانش نسپارد؛ بلكه اگر من
زنده بودم آن را به من واگذار كند، اكنون او از دنيا رفته، در حالى كه به پيمانش
درباره من و برادرم وفا نكرده، به خدا سوگند! حادثهاى رخ داد كه آينده روشنى
ندارد!
علاوه بر آن، آيا مىشود من با يزيد بيعت كنم (و زمام امور مسلمين را به دست
او بسپارم) با اين كه او مردى فاسق است كه بر همگان آشكار است. شراب مىنوشد و با
سگان و يوزپلنگان بازى مىكند (مردى سبكسر و آلوده است) و با خاندان پيامبر صلى
الله عليه و آله دشمنى مىورزد! نه به خدا سوگند! هرگز چنين چيزى (بيعت من با يزيد)
اتّفاق نخواهد افتاد». [1]
***
اين نخستين گام شرارت از سوى يزيد بعد
از مرگ پدرش معاويه بود كه مىخواست پيشدستى كند و به پندار خود از امام عليه
السلام بيعت بگيرد و آن را وسيلهاى براى گرفتن بيعت از ساير مردم قرار دهد، امّا
چنان كه در بحث آينده خواهيم ديد تيرش به خطا رفت و اساساً امام عليه السلام را
نشناخته بود، چرا كه او از فرهنگ خاندان نبوّت بيگانه بود.
او نمىدانست امام حسين عليه السلام شهادتِ آميخته با قداست و سربلندى را بر
بيعت با ظالمان فاسق و آلوده، به يقين ترجيح مىدهد و محال است دست بيعت در دست مردى
[1]. مقتل الحسين خوارزمى، ج 1، ص 182
و مناقب ابن شهر آشوب، ج 4، ص 96.
اسم الکتاب : عاشورا ريشهها، انگيزهها، رويدادها، پيامدها المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 314