5- توطئه‌ها در عصر اميرمؤمنان عليه السلام‌

از جمله عواملى كه در تحقّق حادثه كربلا تأثير بسزايى داشت، توطئه‌هايى بود كه توسّط معاويه در زمان حكومت على عليه السلام صورت پذيرفت.

معاويه كه از مدّت‌ها پيش براى رسيدن به كرسى خلافت كمين كرده بود، براى نيل به اين هدف از هر وسيله‌اى سود مى‌جست.

با بررسى شواهد تاريخى مى‌توان به وضوح دستان آلوده وى را در پشت صحنه همه حوادث آن دوران كه از قتل عثمان شروع شده بود، مشاهده كرد.

حوادثى كه هر يك به تقويت جبهه اموى و تسلّط آنان بر دنياى اسلام از يك سو، و تضعيف و غربت اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام از سوى ديگر انجاميد.

اينك تصوير فشرده‌اى از نقش ويرانگر معاويه در آن حوادث مهم:

1- ترك حمايت از عثمان‌

به كارگمارده شدن عناصر اصلى بنى‌اميّه در دوره عثمان بر همه مناصب كليدى در بلاد و ولايات و سازماندهى آنان در رده‌هاى بالاى حكومتى در سراسر قلمرو اسلامى آن روز و تلقّى خليفه نسبت به بيت المال كه مى‌تواند چون ملك شخصى خويش آن را مصرف كند يا به نزديكان و بستگان خود ببخشد، بستر مناسبى براى شكل‌گيرى حكومت سلطنتى خودكامه و موروثى معاويه شد.