نكردم!».

هنگامى كه عثمان اين جمله را نوشت، ابوبكر به هوش آمد و گفت: بخوان و او خواند. ابوبكر تكبير گفت! و سپس افزود: من تصوّر مى‌كنم (اين كه عجله كردى و خلافت را به نام عمر نوشتى براى اين بود كه) ترسيدى اگر من به هوش نيايم و بميرم مردم اختلاف كنند. عثمان گفت: آرى! چنين بود. ابوبكر در حقّ او دعا كرد! [1]

راستى چه خدمتى از اين بالاتر؟!

پيامدهاى خلافت عثمان و نقش آن در تحكيم قدرت بنى‌اميّه‌

با انتخاب عثمان‌ [2] به خلافت، بنى‌اميّه كه دشمنى آنان با اسلام و رسول خدا صلى الله عليه و آله از همان آغاز آشكار بود، قدرت يافتند و زمينه‌هاى انتقام از آل رسول‌اللَّه صلى الله عليه و آله فراهم شد.

قدرت در خاندانى قرار گرفت كه در تمامى جنگ‌ها بر ضدّ رسول خدا صلى الله عليه و آله به طور مستقيم يا غير مستقيم مشاركت داشتند و قدرت و نفوذ رسول خدا را امرى دنيوى و چيزى همانند سلطنت و حكومت مى‌دانستند، نه ناشى از رسالت و نبوّت. به همين خاطر، پس از قدرت يافتن عثمان، ابوسفيان روزى خطاب به عثمان گفت:

«صارَتْ إِلَيْكَ بَعْدَ تَيْمٍ وَ عَدِيٍّ فَأَدِرْها كَالْكُرَةِ، وَاجْعَلْ أَوْتادَها بَنِي أُمَيَّةَ، فَإِنَّما هُوَ الْمُلْكُ وَ لَاأَدْرِي ما جَنَّةٌ وَ لا نارٌ

؛ اين خلافت پس از قبيله تيم (ابوبكر) و عدى (عمر) به تو رسيده است. اكنون آن را همچون توپ (ميان قبيله خودت) بگردان و پايه‌هاى آن را بنى‌اميّه قرار ده! (اين نكته را بدان كه) فقط مسأله، فرمانروايى است (نه خلافت اسلامى) من كه بهشت و دوزخى را نمى‌شناسم!».

اين سخن به اندازه‌اى زشت و ناپسند بود كه عثمان نيز از آن بر آشفت و به‌

[1]. كامل ابن اثير، ج 2، ص 425 و كنز العمّال، ج 5، ص 676 و 678.

[2]. عثمان بن عفان بن ابى العاص بن اميّة بن عبد شمس.