اسم الکتاب : شان نزول آيات قرآن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 441
(واجرا كنيد)، و از آنچه نهى كرده
خوددارى نمائيد؛ و از (مخالفت) خدا بپرهيزيد كه خداوند كيفرش شديد است!
شأن نزول:
انفال، ملك حكومت اسلامى
از آنجا كه اين آيات، تكميلى است بر آيات گذشته كه داستان شكست يهود
«بنىنضير» را بازگو مىكرد، شأن نزول آن نيز ادامه همان شأن نزول است.
توضيح اين كه، بعد از بيرون رفتن يهود «بنىنضير» از «مدينه»، باغها و
زمينهاى كشاورزى و خانهها و قسمتى از اموال آنها در مدينه باقى ماند، جمعى از
سران مسلمين خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله رسيدند و طبق آنچه از سنت عصر
جاهليت به خاطر داشتند، عرض كردند: برگزيدههاى اين غنيمت، و يك چهارم آن را
برگير، و بقيه را به ما واگذار، تا در ميان خود تقسيم كنيم! آيات فوق نازل شد و با
صراحت گفت: چون براى اين غنائم، جنگى نشده و مسلمانان زحمتى نكشيدهاند تمام آن
تعلق به رسول اللّه (رئيس حكومت اسلامى) دارد (و او هر گونه صلاح بداند تقسيم
مىكند و چنان كه بعداً خواهيم ديد، پيامبر صلى الله عليه و آله اين اموال را در
ميان مهاجرين كه دستهاى آنها در سرزمين «مدينه» از مال دنيا تهى بود، و تعداد كمى
از انصار، تقسيم كرد). [1]
و براى كسانى كه در سرا (/ سرزمين مدينه) و در سراى ايمان پيش از مهاجران مسكن
گزيدند و كسانى را كه به سويشان هجرت كنند دوست مىدارند، و در دل خود نيازى به
[1] «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد
بحث؛ «بحار الانوار»، ج 19، ص 161؛ «قرطبى»، ج 18، ص 10.
اسم الکتاب : شان نزول آيات قرآن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 441