سخنان به دشمن حمله نمود تا كشته شد، ولى به زودى روشن گرديد كه پيامبر زنده است و اين خبر اشتباه بوده است يا دروغ، آيه فوق در اين مورد نازل گرديد و دسته اوّل را سخت نكوهش كرد. [1]

ا 169 وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذينَ قُتِلُوا في‌ سَبيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ ا 170 فَرِحينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ ا 171 يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنينَ‌

(اى پيامبر!) هرگز گمان مبر كسانى كه در راه خدا كشته شدند، مردگانند! بلكه آنان زنده‌اند، و نزد پروردگارشان روزى داده مى‌شوند. آنها به خاطر نعمت‌هاى فراوانى كه خداوند از فضل خود به ايشان بخشيده است، خوشحالند؛ و به خاطر كسانى كه هنوز به آنها ملحق نشده‌اند (مجاهدان و شهيدان آينده) خوش‌وقتند؛ كه نه ترسى بر آنهاست، و نه غمى خواهند داشت.

واز نعمت خداوفضل او (نسبت به خودشان نيز) مسرورند؛ و (مى‌بينند كه) خداوند، پاداش مؤمنان را ضايع نمى‌كند؛ (نه پاداش شهيدان، و نه پاداش مجاهدانى كه شهيد نشدند).

شأن نزول:

شهيدان زنده‌اند، بشارت به بازماندگان‌

بعضى از مفسران معتقدند: آيات فوق درباره شهداى احد نازل شده و بعضى ديگر درباره شهداى بدر مى‌دانند، ولى حق اين است كه پيوند اين آيات با آيات گذشته نشان مى‌دهد، بعد از حادثه احد نازل شده است. اما مضمون و محتواى آيات تعميم دارد، و همه شهدا، حتى شهداى بدر را كه چهارده نفر بودند شامل مى‌شود، لذا در حديثى از امام باقر عليه السلام نقل شده كه فرمود: آيات درباره شهداى احد

[1] «بحار الانوار»، ج 20، ص 59 و 106؛ «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد بحث.