ارواح شهدا بر سر جنازه يكايك آنها مى‌نشست، اشك مى‌ريخت و طلب آمرزش مى‌نمود، و سپس اجساد همه آنها در دامنه كوه احد در ميان اندوه فراوان بخاك سپرده شد.

در اين لحظات حساس كه مسلمانان نياز شديد به تقويت روحى و هم استفاده معنوى از نتايج شكست داشتند آيات فوق نازل گرديد. [1]

ا 144 وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‌ أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى‌ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرينَ ا 145 وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتاباً مُؤَجَّلًا وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الدُّنْيا نُؤْتِهِ مِنْها وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْزِي‌الشَّاكِرينَ‌

محمّد صلى الله عليه و آله فقط فرستاده خداست؛ و پيش از او، فرستادگان ديگرى نيز بودند؛ آيا اگر او بميرد و يا كشته شود، شما به عقب برمى‌گرديد؟! (و اسلام را رها كرده به‌دوران جاهليت و كفر بازگشت خواهيد نمود)؟! و هر كس به عقب بازگردد، هرگز به خدا ضررى نمى‌زند؛ و خداوند به زودى شاكران (و استقامت كنندگان) را پاداش‌خواهد داد.

هيچ كس، جز به فرمان خدا، نمى‌ميرد؛ سرنوشتى است تعيين شده؛ هر كس پاداش دنيا را بخواهد (و در زندگى خود، در اين راه گام بردارد،) چيزى از آن به او خواهيم داد؛ و هر كس پاداش آخرت را بخواهد، از آن به او مى‌دهيم؛ و به زودى سپاسگزاران را پاداش خواهيم داد.

شأن نزول:

محمّد پيامبر است، اساس، اسلام است‌

اين آيه نيز ناظر به يكى ديگر از حوادث جنگ احد است و آن اين كه: در همان‌

[1] «بحار الانوار»، ج 20، ص 22، 44 و 65؛ «مجمع البيان»، ذيل آيات مورد بحث.