يباعدكم من الجنّة إلّا و قد نهيتكم عنه). [1]

در حديث ديگرى از عبد اللَّه بن مسعود مى‌خوانيم:

قال رسول اللَّه صلى الله عليه و آله أيّها النّاس إنّه ليس من شى‌ء يقرّبكم من الجنّة و يبعدكم من النّار إلّا قد أمرتُكم به و إنّه ليس شي‌ء يقرّبكم من النّار و يبعدكم من الجنّة إلّا قد نهيتكم عنه. [2]

چنانكه در حديث ديگرى آمده است:

امير مؤمنان على عليه السلام در دوران زندگى خود همواره در توضيح و تبيين حقايق اسلام در ميان امّت تلاش داشت. آن حضرت در كلامى فرمود: خدا را سپاس مى‌گويم كه مرا از دنيا خارج نساخت تا آن كه همه احكام مورد نياز امّت را براى آنان توضيح دادم:

(الحمد للَّه الّذى لم يخرجنى من الدّنيا حتى بيّنت للأمّة جميع ما تحتاج اليه). [3]

در حديث ديگرى از امام صادق عليه السلام آمده است:

«ما من شي يحتاج إليه ولد آدم إلّا و قد خرجتْ فيه السنّة من اللَّه و من رسوله‌

؛ چيزى نيست كه فرزندان آدم به آن نياز داشته باشد، جز اينكه حكم آن از جانب خدا و رسولش بيان شده است».

امام عليه السلام در ادامه اين حديث، به آيه‌ «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي ...» [4] تمسّك مى‌جويد و مى‌فرمايد:

«فلو لم يكمل سنّته و فرائضه و ما يحتاج إليه النّاس، ما احتجّ به‌

؛ اگر خداوند سنّت و فرايض خود را و آنچه مردم به آن نياز دارند، كامل نمى‌كرد به اكمال و اتمام دينش در اين آيه احتجاج نمى‌فرمود». [5]

و در حديث ديگرى از امام موسى بن جعفر عليه السلام آمده است كه فرمود:

«أتاهم رسول اللَّه بما اكتفوا به في عهده و استغنوا به من بعده‌

؛ رسول خدا آنچه را مردم عصرش بدان نياز داشتند، از جانب خداوند آورد و نياز آيندگان نيز از اين طريق مرتفع شد». [6]

جمع‌بندى:

از مجموع اينگونه از احاديث استفاده مى‌شود كه اسلام از جامعيّتى برخوردار است كه مى‌تواند پاسخگوى همه نيازمنديهاى بشر باشد و شكى نيست يكى از مهمترين نيازمنديهاى مردم هر عصرى حكومت و اداره جامعه است؛ زيرا اوّلًا، دين اسلام آخرين دين الهى براى بشريت است و هرگز دين و كتابى غير آن براى آدميان نخواهد آمد. چرا كه پيامبر اسلام «خاتم النبيّين» است، چنانكه در قرآن كريم آمده است: «وَ لكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَ خاتَمَ النَّبِيِّينَ». [7]

و از قول پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله رسماً به جهانيان خطاب كرده مى‌فرمايد: «قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً» [8] و پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نيز فرمود:

«أيّها النّاس لا نبىّ بعدي و لا سنّة بعد سنّتي» [9]

و نيز فرمود:

[1]. كافى‌، ج 2، ص 74، ح 2.

[2]. در المنثور، ج 5، ص 94.

[3]. تهذيب‌، ج 6، ص 319، حديث 86.

[4]. مائده، آيه 3.

[5]. بحار الأنوار، ج 2، ص 169، ح 3.

[6]. همان مدرك، ح 4.

[7]. احزاب، آيه 40.

[8]. اعراف، آيه 158.

[9]. وسائل الشيعة، ج 18، ص 555، ح 3.