اسم الکتاب : دائرة المعارف فقه مقارن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 461
1. در آيه 90 سوره انعام در مورد قرآن مجيد مىخوانيم: «إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرى لِلْعالَمِينَ».
2. پيامبر اسلام طبق آيه شريفه 158 سوره اعراف مخاطبين خود را تمام مردم معرفى
كرده است: «قُلْ يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي
رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعاً».
3. همان مضمون، در آيه 107 سوره انبياء در قالبى ديگر خطاب به پيامبر اسلام
صلى الله عليه و آله چنين آمده است: «وَ ما
أَرْسَلْناكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ».
4. در اوّلين آيه از سوره ابراهيم، در توصيف قرآن مجيد چنين مىخوانيم: «كِتابٌ أَنْزَلْناهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ
الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ».
5. جهان شمولى اسلام در آيه اوّل سوره فرقان بدين شكل ترسيم شده است: «تَبارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلى عَبْدِهِ
لِيَكُونَ لِلْعالَمِينَ نَذِيراً».
6. خداوند متعال گستره رسالت و حوزه مأموريت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله
را در آيه شريفه 28 سوره سبأ بدين شكل ترسيم مىفرمايد: «وَ ما أَرْسَلْناكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً
وَ نَذِيراً».
7. جهان شمول بودن رسالت پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله در آيه 79 سوره
نساء نيز به اين صورت آمده است:
8. در توصيف ديگرى از قرآن مجيد، كه در آيه 44 سوره نحل آمده، اشاره روشنى به
اين حقيقت وجود دارد: «وَ أَنْزَلْنا
إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ
يَتَفَكَّرُونَ».
9. آن دسته از آياتى كه همه مردم را با جمله «يا أيها الناس ...» مورد خطاب
قرار مىدهد، كه بعضى از نمونههاى آن در آيات قبل ذكر شد و نمونههاى فراوان
ديگرى نيز در قرآن وجود دارد.
آيات مذكور شامل تمام مردم، در سرتاسر جهان و تا قيام قيامت مىگردد و هيچ
تفاوتى بين آنها از جهت رنگ، جنسيّت، قوم و قبيله، مليّت و منطقه جغرافيايى و غير
آن نگذاشته است.
گروه دوم: آياتى كه دلالت بر خاتميّت شريعت اسلامى دارد،
و پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله را آخرين پيامبر خداوند معرفى مىكند. دلالت
اين طايفه از آيات قرآن بر عموميّت اسلام، و شمول آن نسبت به همه زمانها و
مكانها، روشنتر است.
از جمله آياتى كه مىتوان به عنوان نمونه براى اين گروه ذكر كرد، آيه شريفه 40
سوره احزاب است:
گروه سوم: آياتى از قرآن مجيد كه دلالت بر كمال دين
اسلام، تماميّت اين شريعت آسمانى، و فراگيرى آن نسبت به تمام احكام مورد نياز
انسان دارد. آيه 3 سوره مائده به وضوح دلالت بر اين مطلب دارد؛ مىفرمايد: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَ أَتْمَمْتُ
عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَ رَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلامَ دِيناً».
نتيجه اين كه دين اسلام قادر است تمام نيازهاى انسان را پاسخ دهد و در همه
زمينههاى زندگى انسان در هر زمان و مكانى حضور داشته باشد؛ اعمّ از زمينههاى
عبادى، روحى، امور تربيتى، اخلاقى، اقتصادى و مسائل حقوقى و همچنين مسائل فردى يا
اجتماعى.
اسم الکتاب : دائرة المعارف فقه مقارن المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 461