اسم الکتاب : پيام امام امير المومنين(ع) المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 166
عرش و كرسى در اين جا مراد است).
به هر حال، اين تخت حكومت الهى چيست؟ از جمله تفسيرهايى كه براى آن مىشود اين
است كه مجموعه عالم مادّه، آسمانها و زمينها و منظومهها و كهكشانها همه به منزله
كرسى و تخت كوتاه اوست همان گونه كه قرآن مىگويد:
«وَسِعَ
كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ»، كرسى
او تمام آسمانها و زمين را در بر گرفته» و منظور از «عرش» عالم ماوراى مادّه
(مادّه غليظ و خشن) مىباشد كه نه تنها بر عالم مادّه احاطه دارد بلكه جهان مادّه
در مقابل آن، بسيار بسيار كوچك و كم اهميّت است.
اما حاملان عرش بىشكّ به آن معنى نيست كه فرشتگانى درشت هيكل و قوى پيكر
پايههاى تخت بلندى را كه خداوند بر آن تكيه كرده است بر دوش گرفتهاند، چرا كه
عرش- همان گونه كه در بالا اشاره شد در اين گونه موارد- معنى كنايى دارد و قراين
عقليّه كه مىگويد خداوند از جسم و جسمانيّت دور است گواه قضيّه است.
بنا بر اين حاملان عرش، فرشتگان بسيار بزرگ و والا مقامى هستند كه شبيه و
مانند ندارند و مىتوانند به تدبير جهان ماوراى طبيعت (به معنايى كه در بالا گفته
شد كه عرش عظيم خداست) بپردازند و فرمان او را در همه جا اجرا كنند و اگر مىبينيد
كه در عبارات مولا عظمت و بزرگى آنها به اين صورت بيان شده كه گردنهاى آنان از
آسمانها گذشته و پاهايشان در پايينترين طبقات زمين قرار گرفته و اندام آنها از
اطراف و اقطار جهان بيرون رفته و شانههاى آنها متناسب پايههاى عرش عظيم
پروردگارست، همه تعبيراتى است كه قدرت آنها را بر تدبير آن عالم بزرگ روشن
مىسازد.
درست است كه ما بايد الفاظ را همه جا بر معانى حقيقيش حمل كنيم ولى آنجا كه
پاى قراين مسلّم عقلى در ميان باشد چارهاى جز معناى كنايى نيست همان
اسم الکتاب : پيام امام امير المومنين(ع) المؤلف : مكارم شيرازى، ناصر الجزء : 1 صفحة : 166