استفاده مى‌شود، ضمّ ضميمه است. بدين معنى كه مثلا يك ميليون تومان وام قرض الحسنه را بدون هيچ گونه سود و بهره‌اى به متقاضى وام مى‌پردازد، ولى در كنار آن يك «شى‌ء» كم ارزش، مثل يك قوطى كبريت را، به قيمت گزافى به او مى‌فروشد و سودى كه قصد داشته از طريق ربا به دست آورد، بدين وسيله كسب مى‌كند. بنابراين با يك قرض الحسنه و يك معامله صورى، از رباى قرضى فرار مى‌كند!

سؤال: ممكن است گفته شود: اين چه معامله‌اى است كه در آن يك شى‌ء كم ارزش به ده‌ها يا صدها برابر قيمت واقعى آن به فروش مى‌رسد؟ آيا اين معامله جدّى است؟ يا صورى محض است؟

جواب: اوّلا: فروشنده در تعيين قيمت جنس خود آزاد است. ثانيا:

چنين معاملاتى ممكن است دواعى مختلفى داشته باشد؛ مثلا شما فرد نيازمندى را مى‌شناسيد كه به فروش اشياء كم قيمتى اشتغال دارد، شما براى كمك به او، يك جنس كم ارزش بر مى‌داريد و چندين برابر قيمت آن را به او مى‌پردازيد تا كمكى به او شده باشد، در اينجا هم مشترى اين معامله را مى‌پذيرد تا به وام و قرض الحسنه دست يابد.

ولى آيا اين نوع حيله و اين توجيهات صحيح است يا نه؟ سخنى است كه بعدا به آن مى‌پردازيم.

2- دومين راه فرار از رباى قرضى، بيع شرط است.

منظور از بيع شرط اين است كه شخص متقاضى وام، قسمتى از منزل، يا ماشين، يا چيز ديگرى كه ملك اوست را به وام‌دهنده‌