بنابراين، كسانى كه در راه خداوند بذل مال مى‌كنند ولى به دنبال آن منّت مى‌گذارند، رياكارى كه موجب آزار و رنجش نيازمندان است، انجام مى‌دهند و با اين عمل ناپسند اجر و پاداش خود را از بين مى‌برند.

آنچه در اين آيه بيشتر جلب توجّه مى‌كند اين است كه قرآن در واقع سرمايه زندگى انسان را منحصر به سرمايه‌هاى مادّى نمى‌داند، بلكه سرمايه‌هاى معنوى و اجتماعى را نيز به حساب آورده است.

كسى كه چيزى به ديگرى مى‌دهد و منّتى بر او مى‌گذارد و يا با آزار خود او را شكسته دل مى‌سازد، در حقيقت چيزى به او نداده است، زيرا اگر سرمايه‌اى به او داده، سرمايه‌اى هم از او گرفته است؛ و چه بسا آن تحقيرها و شكست‌ها و ضررهاى روحى به مراتب بيش از مالى باشد كه به او بخشيده است.

بنابراين، اگر چنين اشخاصى اجر و پاداشى نداشته باشند، كاملًا طبيعى و عادلانه خواهد بود، بلكه مى‌توان گفت چنين افرادى در بسيارى از موارد بدهكار هم هستند نه طلبكار! زيرا آبروى انسان به مراتب برتر و بالاتر از ثروت و مال است.

نكته ديگر اين‌كه: منّت گذاردن و اذيت كردن در آيه با كلمه‌ «ثمَّ» كه معمولًا براى فاصله بين دو حادثه (و به اصطلاح براى تراخى) است، ذكر شده؛ بنابراين، معنى آيه چنين مى‌شود: كسانى كه انفاق مى‌كنند و بعداً منّتى نمى‌گذارند و آزارى نمى‌رسانند، پاداش آنها نزد پروردگار محفوظ است.

واين خود مى‌رساند كه منظور قرآن تنها اين نيست كه پرداخت انفاق مؤدّبانه و محترمانه و خالى از منّت باشد؛ بلكه در ماهها و سالهاى بعد نيز نبايد با يادآورى آن منّتى بر گيرنده گذارده شود، و اين نهايت دقّت اسلام را