هواى آزاد و تابش آفتاب قرار گيرد، و سپس باران پر بركت دانه درشتى بر آن ببارد؛ مسلّم است كه اين باران كارى جز اين نمى‌كند كه آن قشر نازك خاك را همراه بذرها مى‌شويد و پراكنده مى‌سازد، و سنگ سخت غير قابل نفوذ كه هيچ گياهى بر آن نمى‌رويد با قيافه خشن خود آشكار مى‌گردد؛ اين به خاطر آن نيست كه تابش آفتاب و هواى آزاد و نزول باران مزبور اثر بدى داشته است، بلكه به سبب اين است كه محلّ بذرها، محلّ نامناسبى بوده، ظاهرى آراسته و درونى خشن و غيرقابل نفوذ داشته است، و تنها قشر نازكى از خاك روى آن را پوشانده بوده در حالى كه پرورش گياه نياز به اين دارد كه علاوه بر روى زمين، اعماق آن هم آماده براى پذيرش ريشه‌ها و تغذيه آن باشد.

قرآن، اعمال رياكارانه و انفاقهاى آميخته با منّت و آزار را كه از دلهاى قساوتمند سرچشمه مى‌گيرد، تشبيه به اين قشر خاك مى‌كند كه روى سنگ سختى را پوشانده است، و هيچ‌گونه بهره‌اى از آن نمى‌توان برد، بلكه زحمات باغبان و برزگر را بر باد مى‌دهد.

اين بود مثالى كه در آيه اول براى انفاقهاى رياكارانه و توأم با منّت و آزار ذكر شده است.

يك مثال جالب ديگر

باغ سرسبزى را در نظر بگيريد كه بر زمين مرتفع و حاصلخيزى در برابر نسيم آزاد و نور آفتاب قرار گرفته باشد و بارانهاى درشت نافع بر آن ببارد، و هنگامى كه باران نمى‌بارد لااقل در برابر ريزش شبنم و بارانهاى‌