غريزى و اجبارى است.

مخصوصاً ديدن صحنه‌هايى در عالم خواب و در آن موقعى كه دستگاه‌هاى بدن خاموش و در گوشه‌اى افتاده است گواهى مى‌داد كه نيروى مرموزى بر وجود او حاكم است كه آن را «روح» ناميد.

هنگامى كه انديشمندان بشر فلسفه را بنيان نهادند «روح» به عنوان يك مسئله مهم فلسفى خود را در رديف ديگر مسائل جاى داد. از آن به بعد همه فلاسه درباره آن اظهار نظر كردند، تا آنجا كه به گفته بعضى از دانشمندان اسلامى در حدود «هزار قول و نظريه» پيرامون حقيقت روح و ديگر مسائل مربوط به آن اظهار شده است. سخن در اين جا بسيار است، امّا مهم‌ترين مطلبى كه دانستن آن لازم به نظر مى‌رسد پاسخ اين سؤال است كه:

آيا روح مادى است يا غير مادى؟ و به تعبير ديگر: داراى استقلال است يا از خواص فيزيكى و شيميايى مغز و سلسله اعصاب مى‌باشد؟

جمعى از فلاسفه مادى اصرار دارند كه روح و پديده‌هاى روحى هم مادى هستند و از خواص سلول‌هاى مغزى، و هنگامى كه انسان مى‌ميرد روح نيز از ميان مى‌رود، همان گونه كه اگر ساعتى را با ضربه چكش درهم بشكنيم كار كردن او نيز از بين خواهد رفت!

در مقابل اين گروه فلاسفه الهى هستند، و حتى جمعى از فلاسفه مادى، كه براى روح اصالت قائلند، معتقدند با مرگ تن روح نمى‌ميرد و به حيات خود ادامه خواهد داد.

براى اثبات اين مسئله يعنى اصالت و استقلال و بقاى روح،