آية اللّه روضاتى است كه در هجده صفحه كتابت شده است . اين جزوه ده برگىِ خُرد و دُرِّ فريد را كه در درازناىِ سه سده از ديدگانِ اين و آن ، پوشيده بوده است ، نزديك سى سال پيش ، كتابفروشى دوره گرد ، به استاد هديه كرده و ايشان نيز از طريقِ نسخه برگردان ، تصوير آن را در اختيار همگان قرار داده اند . ترقيمه نسخه ، تاريخِ «أواخر العشر الأواخر من شهر ذى الحجّة الحرام آخر العام 1096» را نشان مى دهد [1] و نويسنده آن ـ كه به نقد حال وى خواهيم پرداخت ـ در آن ترقيمه ، خود را «أحمد بن محمّد بن يوسف البحراني الأوالي» مى شناساند . گفتنى است «أُوال» كه شيخ احمد بن محمّد بن يوسف ، پديدآورنده ستايش نامه ، بدان منسوب است ، جزيره اى است در خليج فارس در ناحيه بحرين . در معجم البلدان مى خوانيم : أُوال : بالضمّ ، ويروى بالفتح : جزيرة يحيط بها البحر بناحية البَحْرَيْن ، فيها نحل كثير وليمون و بساطين. ومى بينيم كه اين نام ، در سروده هاىِ سرايشگران تازيگوى ، ياد شده است. [2] حافظ ابرو ، در «ذكر درياى قُلزُم و فارس» گويد : و در بطن اين دريا كه نسبت آن خاص به فارسى كنند ، جزيره هاست : لافث و اُوال و خارك و جزيره قيس و غيره كه در
[1] يعنى مقارن فرمانروايى شاه سليمان صفوى (1077ـ1105ق).[2] معجم البلدان، ياقوت الحَمَوى، دار بيروت، 1408ق / 1988م، ج 1، ص 274.