98. امام رضا عليه السلام: خداوند عز و جل به پيامبرش محمّد صلى الله عليه و آله فرمود: «آيا تو را يتيم نيافت و پناه داد؟». مى‌فرمايد: مگر نه اين كه تو را دُردانه يافت و مردم را به سوى تو كشاند.

99. مجمع البيان: زمانى كه پيامبر خدا در شكم مادرش بود و يا اندك زمانى پس از ولادت او، پدر بزرگوارش درگذشت و دو ساله بود كه مادرش از دنيا رفت و در هشت سالگى، جدّ خود را از دست داد.

100. علل الشرائع‌ به نقل از ابن عبّاس، در پاسخ به سؤال از آيه «آيا تو را يتيم نيافت و پناه داد؟»: در حقيقت، پيامبر خدا از آن رو «يتيم» ناميده شد كه در پهنه زمين، هيچ كس، از اوّلين و آخرين، نظير او نبود. لذا خداوند عز و جل با برشمردن نعمت‌هاى خود، بر او منّت نهاده، مى‌فرمايد: «مگر نه اين كه تو را يتيم يافت»؛ يعنى يگانه و بى‌مانند، «پس، پناه داد؟»؛ يعنى مردم را به سوى تو كشانيد و فضيلت و ارزش تو را به ايشان شناساند و آنها تو را شناختند.

ج فقر

قرآن‌

«و تو را تنگ‌دست يافت و بى‌نياز گردانيد؟».

حديث‌

101. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله: فقر، افتخار من است.

102. امام على عليه السلام‌ در توصيف پيامبران: آنان جماعتى مستضعف بودند و خداوند، ايشان را با گرسنگى آزمود و با مشقّت، امتحانشان فرمود ...؛ امّا خداوند سبحان، فرستادگان خود را صاحبان اراده‌هاى نيرومند قرار داد و از نظر حالات‌

ظاهرى، ضعيف و فقير، امّا تو أم با قناعتى كه دل‌ها و چشم‌ها را پُر از بى‌نيازى مى‌كرد و همراه با نيازمندى و فقرى كه چشم‌ها و گوش‌ها را از ناراحتى، لبريز مى‌ساخت.