اسم الکتاب : جوان، هيجان و خويشتندارى المؤلف : گروهى از نويسندگان الجزء : 1 صفحة : 91
خدا، وقتى نمازش تمام مىشد، قدرى صبر مىنمود و از جا حركت نمىكرد، تا زنان از مسجد خارج شوند؛ زيرا عادت مردان، اين بود كه تا رسول خدا از جا بر نمىخاست، از مسجد خارج نمىشدند. به همين جهت، صبر رسول خدا، سبب مىشد كه زنان، بدون اين كه در معرض ديد مردان قرار گيرند، مسجد را ترك كنند و به خانههاى خود باز گردند. اين نيز روشى است كه مىتواند به كاهش مدّت زمانى كه ممكن است زن، در ديد نامحرم قرار گيرد، منجر شود.[1]
4. تقدّم و تأخّر مكانى
مهارت ديگر «تقدّم و تأخّر مكانى» است. قرار گرفتن زنان در پشت سر مردان، آنان را از ديد مردان، دور نگه مىدارد. اين راهكار، در اجتماعات، مىتواند مانع اختلاط زن و مرد شود و در عين حال، زنان را از ديد مردان خارج سازد. در مسير حركت نيز بهتر است زنان، جلوتر از مردان نباشند.
وقتى پيامبر صلى الله عليه و آله شنيدند كه در راهها و مسيرها، زنان و مردان، در كنار هم حركت مىكنند، توصيه كردند كه زنان، پشت سر مردان حركت نمايند.[2] مردان با حيا، خودشان مىدانند كه نبايد پشت سر زنان حركت كنند.
حضرت داوود عليه السلام به فرزند خود توصيه مىكند كه: «پشت سر زنان، حركت نكن». اين، نشان از خطرى است كه چنين كارى مىتواند براى طرفين، در پىداشته باشد.[3] در جايى ديگر نيز، وقتى قرار شد حضرت موسى عليه السلام همراه يكى از دختران حضرت شعيب عليه السلام نزد ايشان برود، به وى گفت:
[1]. صحيح بخارى، ج 1، ص 203؛ مسند ابن حنبل، ج 6، ص 296
[2]. ر. ك: التاريخ الكبير، ج 8، ص 55، ح 476؛ كنز العمّال، ج 16، ح 4536