عشق برادرانه‌

اساسى‌ترين نوع عشق- كه زمينه همه عشق‌هاى ديگر را تشكيل مى‌دهد-، عشق برادرانه است و منظور از آن، همان احساس مسئوليت، دلسوزى، احترام و برادر شمردنِ همه انسان‌ها و آرزوى بهتر كردن زندگى ديگران است. در اين عشق، استثنايى در كار نيست. در عشق برادرانه، احساس پيوند با تمام انسان‌ها وجود دارد: احساس همدردى مشترك! براى اين احساس بايد از كرانه به عمق، نفوذ كنيم و حقيقت انسان‌ها را ببينيم، نه ظاهر آنها را.[1]

عشق مادرانه‌

عشق مادرانه، قبول بدون قيد و شرط زندگى كودك و نيازهاى اوست؛ مسئوليتى كه صد در صد براى ادامه حيات و رشد كودك، لازم است. اين عشق كه در مادر، قوى‌تر و عميق‌تر از حس صيانت نفس (حفظ جان) است، در كودك، عشق به زندگى ايجاد مى‌كند و در او اين احساس را به وجود مى‌آورد كه: زنده بودن، چه خوب است!

اين نوع عشق، نوعى نابرابرى را در دل خود دارد: يكى، به همه يارى‌ها نياز دارد و ديگرى، همه يارى‌ها را فراهم مى‌آورد و به سبب همين خاصيتِ نوع‌پرستانه و فداكارانه است كه عشق مادرانه، بالاترين نوع عشق و مقدّس‌ترين پيوند عاطفى به حساب مى‌آيد. جالبْ اين كه عشق‌هاى مادرانه كامل، تا دوران بزرگ‌سالى فرزند نيز امتداد مى‌يابند.

عشق جنسى‌

وجه اشتراك عشق برادرانه و عشق مادرانه، آن است كه به يك نفر، محدود نمى‌شود. اگر من برادرم را دوست دارم، تمام برادرهايم را دوست دارم و اگر

[1]. مقصود از تعبير« برادرانه» در اين بحث، عشق بر اساس انسانيت و معيارهاى انسانى و الهى است. لذا لزوماً طرفين عشق، دو مرد نيستند؛ بلكه يك زن نيز مى‌تواند به خاطر كرامت‌هاى انسانى، مورد محبّت اشخاص ديگر قرار گيرد