مؤلف‌

پدر ايشان آخوند ملاحسن بن نظر على كيخى اهل شفتِ گيلان بود و به اصفهان هجرت كرد و نزد ميرزا حبيب اللَّه اصفهانى و برادرش ميرزا هدايت اللَّه، علوم اسلامى را فرا گرفت.

ملا محمّد حسن سپس با دو استاد خود به امر سلطان وقت، راهى جاپلق شدند و با دختر ميرزا هدايت اللَّه اصفهانى ازدواج كرد[1].

آخوند ملا حسن از فضلاى روزگارِ خود بوده است. سيد شفيع جاپلقى در الروضة البهية فى الاجازة الشفيعية درباره‌اش مى‌گويد:

فانّه كان المولى حسن عالماً فاضلًا جامعاً للكمالات مشهوراً بالزهد و العبادات و له تصانيف منها كأس السائلين نظير الكشكول‌[2].

قابل ذكر است كه پدر ميرزاى قمى «حسن» نام دارد و «محمّد حسن» كه روضات الجنات‌[3] و به تبع او برخى منابع ديگر نوشته‌اند، ظاهراً اشتباه باشد، چراكه ملا حسن در كتاب كأس السائلين، كه نسخه آن موجود است، خود را «حسن بن نظر على كيخى» معرفى مى‌كند و ميرزاى قمى نيز در پايان كتاب‌ها و رسائل و يا احكامى كه صادر كرده است «ابوالقاسم بن حسن» امضا مى‌كند[4].

سجع مُهر ميرزا نيز «عبده ابوالقاسم بن حسن» بوده است.

ميرزاى قمى در حدود سال‌هاى 1150 تا 1156 ق در جاپلق به دنيا آمد[5].

با اين ترتيب ميرزا، اهل گيلان است، چنانكه موطن پدرى اوست و خود امضا

[1]. الروضة البهية فى الإجازة الشفيعية، چاپ سنگى.

[2]. همان.

[3]. روضات الجنات، ج 5، ص 369.

[4]. براى نمونه ن. ك:« رساله‌اى پيرامون اراده الهى» نور علم، ش 11، ص 159؛« صورت اجازه ميرزاى قمى به سيد محمّد باقر شفتى» فهرست كتب خطى كتابخانه‌هاى اصفهان، روضاتى، صفحه آخر؛ تاريخ متوليان آستانه مقدسه حضرت فاطمه معصومه عليها السلام، ص 162؛ روضة البهية، سنگى؛ طبقات أعلام الشيعة( قرن 12 ق)، ص 169.

[5]. براى سال تولد وى تاريخ‌هاى متعددى ذكر شده است. ن. ك: أعيان الشيعة، ج 2، ص 211؛ روضات الجنات، ج 5، ص 369؛ طبقات أعلام الشيعة( قرن 12 ق)، ص 156 و 170.