و صلاح، جارى سازد! آيا حضرت پيغمبر صلى الله عليه و آله جميع آنچه مردم را كافى بود، در زمان خودش از احكام، براى خلايق آورده بود؟ فرمود: آرى. آنچه ايشان را كافى بود و آنچه مردم محتاج‌اند به آن تا روز قيامت. گفتم كه: آيا چيزى از آن علوم، فوت شده؟ فرمود: چيزى از آنها فوت نشده و در پيش آن كسانى كه اهلش هستند، محفوظ است.[1]

[توانايى ائمه عليهم السلام بر استنباط تمام علوم از قرآن كريم‌]

ديگر از جمله آنچه از اين كلام ظاهر مى‌شود، آن است كه جميع علوم، در قرآن موجود است و ائمّه عليهم السلام- كه اهل الذكر، عبارت از ايشان است-، به آنها عالم‌اند و ديگران، مأمورند به آن كه به ايشان، رجوع كنند و از ايشان، سؤال كنند.

و از جمله احاديث كه در اين باب وارد شده، روايت كرده است محمّد بن يعقوب كلينى رحمه الله از حضرت امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود: هيچ امرى نيست كه دو كس در آن اختلاف نمايند و اصلى از براى آن، در كتاب الهى موجود نباشد؛ امّا عقول مردم به آن نمى‌رسد.[2] و از آن حضرت، روايت كرده كه فرمود: من، فرزند رسول خدايم صلى الله عليه و آله و من، عالمم به كتاب خداى- عزَّ و جلَّ-، و در آن جاست ابتداى خلق و آنچه خواهد بود تا روز قيامت، و در آن جاست خبر آسمان و زمين، و خبر بهشت و دوزخ، و خبر آنچه بوده و خواهد بود و همه آن را من مى‌دانم، همچنان كه اين كفِ دست خود را مى‌بينم. به درستى كه خداى تعالى مى‌فرمايد كه: «در قرآن است بيان هر چيزى‌[3]».[4]

و از حضرت امام محمّد باقر عليه السلام روايت كرده كه در تفسير قول الهى: «فَسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ»؛[5] يعنى: «سؤال كنيد از اهل ذكر، اگر شما ندانيد»، كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده كه:

ذكر، منم و ائمّه عليهم السلام، اهل ذكرند.[6] و در قول خداى تعالى كه: «وَ إِنَّهُ لَذِكْرٌ لَكَ وَ لِقَوْمِكَ وَ سَوْفَ تُسْئَلُونَ»؛[7] يعنى: «به درستى كه قرآن، ذكر است از براى تو و از براى قوم تو و بعد از اين، از شما سؤال خواهند كرد»، فرمود كه:

قوم او ماييم و ماييم مسئولون.[8]

[1]. الكافى، ج 1، ص 57، ح 13.

[2]. همان، ص 60، ح 6.

[3]. سوره نحل، آيه 89.

[4]. الكافى، ج 1، ص 229، ح 3.

[5]. سوره نحل، آيه 43.

[6]. الكافى، ج 1، ص 210، ح 1.

[7]. سوره زخرف، آيه 44.

[8]. الكافى، ج 1، ص 210، ح 2.