تقويت مى‌شود كه اين كتاب، در بغداد تأليف شده باشد. به هر روى، كلينى در سال 327 ق، در بغداد بوده و نقل كردنِ كتاب‌ها و رساله‌هاى خود را به عدّه‌اى اجازه داده است.[1] وى مدّتى كوتاه، بغداد را به قصد دمشق ترك كرد و در بعلبك ساكن شد.[2]

كلينى در شمار گروهى انگشت‌شمار از محدّثان اماميه است كه همگان، بر وارستگى و فرزانگى‌شان اتّفاق نظر دارند. وى نه تنها حديث‌شناسى قابل اعتماد، كه موثّق‌ترين بود و چهره تابناك رى شناخته مى‌شد.[3] رساترين عبارت در وثاقت و امانتدارى كلينى، همان لقب «ثقة الاسلام» است كه در تاريخ حديث شيعه، تنها براى وى به كار مى‌رود. گويا عنوان ثقة الاسلام، در سده يازدهم رايج شده است.[4]

تأليفات‌

ثقة الاسلام كلينى در زمينه فقه، كلام، اخلاق و آداب، دعا، تاريخ و رجال، شش كتاب تأليف كرد.[5] تنها اثر چاپى او: 1. الكافى.

آثار نايابى كه تنها نامشان بر جاى مانده است: 2. الردُّ على القَرامطة، 3. كتاب‌ الرجال‌، 4. كتاب‌ ما قيل فى الأئمه عليهم السلام.

آثار نايابى كه مطالبشان، در كتاب‌هاى بعدى انعكاس يافته است: 5. رسائل الأئمّة عليهم السلام‌، 6. تعبير الرؤيا.

[1]. الاستبصار، ج 4، ص 310.

[2]. تاريخ ابن عساكر، ج 56، ص 297.

[3]. رجال النجاشى، ص 259؛ رجال الطوسى، ص 439؛ الفهرست، طوسى، ص 211؛ معالم العلماء، ص 134؛ خلاصة الأقوال، ص 245؛ الكافى، ج 1، مقدّمه محقق، ص 20- 22.

[4]. ر. ك: الحبل المتين، ص 24؛ مشرق الشمسين، ص 274 و 279؛ التحفة السنية، ص 15 و 18؛ مشارق الشموس، ج 1، ص 34 و 39؛ وسائل الشيعة، ج 20، ص 36 و 64؛ بحار الأنوار، ج 2، ص 256 و ج 5، ص 5 و ج 31، ص 32؛ الفوائد الرجالية، ج 3، ص 325.

[5]. رجال النجاشى، ص 259.