همين دليل، نجاشى در ضمن معرفى رهنى مى‌نويسد:

قال بعض أصحابنا: «إنّه كان فى مذهبه ارتفاع و حديثه قريب من السلامة» و لاأدرى من أين قيل ذلك.[1]

ظاهراً مقصود از «بعض أصحابنا» در اين عبارت، كشّى است.

شيخ طوسى نيز تنها، گفته كشّى را بدون اظهار نظر بيان كرده است (يرمى بالتفويض).[2] 3. از عالمان اسماعيلى قرن چهارم، قاضى نعمان، چهره بسيار مشهورى است.

وى كتاب مهمى به نام‌ الإيضاح‌ در فقه و حديث، تأليف كرده است. اين اثر، مبنايى براى تأليف آثار بعدى وى، بويژه‌ دعائم الإسلام‌ بوده است. از اصل كتاب‌ الإيضاح‌، تنها بخشى در باب «صلاة» باقى مانده است.[3] نكته مهم اين كتاب، استفاده از متون كهن امامى است. مادلونگ در مقاله‌اى با عنوان «منابع فقه اسماعيلى» اهمّيت اين مصادر را تشريح كرده است.

آنچه ابن شهرآشوب را به كتاب‌ الإيضاح‌ ربط مى‌دهد، اين است كه وى اين اثر را در اختيار داشته و برخى عالمان و آثار آنها را كه در معالم العلماء معرفى كرده، به واسطه اين كتاب بوده است.[4] همچنين ابن شهرآشوب، يكى از قديمى‌ترين مؤلّفان امامى است كه از كتب قاضى نعمان، مطالبى را در آثار خود نقل كرده است. وى در تأليف‌ مناقب‌، از كتاب‌ شرح الأخبار قاضى نعمان، با عنوان «قال ابن فيّاض فى‌ شرح الأخبار» نقل‌هايى را آورده است.[5] ابن شهرآشوب در معرفى قاضى نعمان، چنين نوشته است:

[1]. رجال النجاشى، ص 384.

[2]. رجال الطوسى، ص 447.

[3]. اين بخش به كوشش نگارنده تصحيح و چاپ شده است. توضيحات مفصّل‌تر را در مقدّمه آن آورده‌ام( ر. ك: ميراث حديث شيعه، ج 10).

[4]. مكتب‌ها و فرقه‌هاى اسلامى در سده‌هاى ميانه، ص 252- 269( مقاله« منابع فقه اسماعيلى»).

[5]. براى دستيابى به موارد نقل‌شده از كتاب شرح الأخبار به وسيله ابن شهرآشوب، ر. ك: ابن شهرآشوب، مناقب آل أبى طالب، ج 2، ص 22، 25، 270، 273، 283، 287، 405 و 421، ج 3، ص 22 و 421، ج 4، ص 13 و 187.