يمن كه در سال 610 ق به يمن رسيد) و اسماعيل حضرمى شافعى، تلمّذ كرده است.

از مهم‌ترين تأليفات وى، مى‌توان كتاب مهم‌ الحدائق الورديّة در تاريخ امامان زيديه تا روزگار خود او، كتاب‌ العمدة در كلام، و كتاب‌ محاسن الأزهار فى فضائل إمام الأبرار اشاره كرد. وى در كهن‌سالى در ميدان نبرد، به شهادت رسيد.

كتاب‌ محاسن الأزهار فى فضائل إمام الأبرار وى، در حقيقت، شرحى بر قصيده‌اى از امام زيدى، المنصور باللَّه، است. مطلب بااهمّيت اين كتاب، بهره‌گيرى مُحلّى از مصادر كهن‌تر است كه در مقدّمه تصحيح شده كتاب به آن اشاره‌اى نشده است.[1]

ابراهيم بن محمّد جوينى و كتاب «فرائد السِّمطَين»

نگارش آثارى در فضايل اهل بيت عليهم السلام به وسيله اهل سنّت، در قرن هفتم نيز تداوم داشته است. از ميان اين آثار، كتاب‌ فرائد السمطين فى فضائل المرتضى و البتول و السبطين و الأئمّة من ذرّيّتهم عليهم السلام‌ جوينى (تحقيق محمّدباقر محمودى، بيروت: 1398 م) از جهاتى اثرى ارزشمند است.

صَفَدى‌[2] شرح حال جوينى را چنين ثبت كرده است:

إبراهيم بن محمّد الإمام الزاهد المحدّث شيخ خراسان، صدر الدين أبو المجامع ابن الشيخ سعد الدين أبو المؤيّد بن حمويّة الجوينى الصوفى، ولد سنة بضع و أربعين و ستّمئة و توفّى- رحمه اللَّه- سنة اثنتين و عشرين و سبعمئة، و سمع من ابن الموفّق الأذكانى صاحب المؤيّد الطوسى و من جماعة بالشام و العراق و الحجاز، و عنى بهذا الشأن جدّاً و كتب و حصل، و كان مليح الشكل جيّد القراءة ديناً وقوراً، و على‌ يده أسلم قازان، و قدم الشام سنة خمس و تسعين، ثمّ حجّ سنة إحدى و عشرين و سبعمئة، و لقيه الشيخ صلاح الدين خليل ابن العلائى و خرج لنفسه سباعيّات بإجازات و سمع مسلّماً من عثمان بن موفّق سنة أربع و ستّين، و سمع فى‌

[1]. براى دستيابى به گزارش تفصيلى از اين كتاب و اهميّت منابع مورد استفاده مُحلّى، ر. ك:« كتابى ارزشمند در فضايل امير المؤمنين عليه السلام»، على يزدى، كتاب ماه دين، ش 72، مهر 1372، ص 34- 37.

[2]. الوافى بالوفيات، ج 6، ص 141 و 142.