محمّد بن حسن بن حمزه جعفرى در پايان نسخه كتاب، در جمادى اولاى سال 413 ق، بوده است.[1] بر پايه نسخه چاپى كتاب، شمار مجالس، هشتاد مجلس است.
عنوان مجالس كتاب، در دو سوم آنها، تأويل يك يا چند آيه از قرآن است و در مجالس ديگر، تأويل روايات. هر مجلس، با بحث كلامى يا ادبى آغاز مىشود. مطالب مجالس، نشان مىدهد كه نظم و انسجام معنايى و موضوعى، بر آنها حاكم نيست و گويا سيّد مرتضى به تناسب حال مخاطبان يا از باب تنوّع در مطالب، از يك موضوع به موضوع يا موضوعات ديگر منتقل شده است. بسيار مشاهده مىشود كه پس از تأويل آيهاى، به تأويل حديثى پرداخته است كه به ظاهر، ارتباط معنايى با آن آيه ندارد و يا به نقل نظم يا نثرى از ادباى معروف، روى آورده است.
سيّد مرتضى در اين كتاب، تحت عنوان «تأويل» به بررسى معناى درستِ 31 روايات پرداخته است. اين روايات، مرسل نقل شدهاند و موضوعشان كلام، اخلاق و آداب و گاه مسائل فقهى است. مؤلّف در تبيين معناى درست روايت- كه معمولًا از آن به تأويل، تعبير مىكند-، كلمات و عبارات ذو وجوه و مورد اختلاف، و گاه معناى كامل روايت را مورد بحث و بررسى قرار مىدهد. وى در اين زمينه، معمولًا ديدگاههاى مختلف؛ بويژه آراى ابن قُتيبه و قاسم بن سلام و ابن انبارى را نقل و نقد مىكند. گاهى نيز پس از برشمردن همه وجوه محتمل و مختلف در معناى يك واژه يا معناى حديث، وجه درست و سازگار با آموزههاى مذهب اماميه را با ذكر دليل، بيان مىكند.
سيّد مرتضى در تأييد تأويل درست حديث، افزون بر قرائن شعرى و ادبى، لغت، فهم عقلى، حديث و قرآن، بر كلام برخى از صحابيان و ادبا و فرهنگ رايج عرب جاهلى نيز تكيه كرده است. از اين رو، كتاب أمالى سيّد مرتضى، در زمينه نقد الحديث و فقه الحديث ارزشمند است. احاديث كتاب، به نقل از ابو هريره، ابو عبيده