«خبر مأثور»،[1] «اصول و مسائل متلقّات»[2] و «فقه منصوص»، از آن ياد كرده‌اند.[3] شيخ حرّ عاملى به نقل متونى كه شيخ صدوق از آنها به حديث يا روايت تعبير كرده، بسنده نموده و ديگر متون را كلام خود شيخ، به شمار آورده است.[4] موضع ميرزا حسين نورى- كه تا حدّى افراطى است-، چنين است كه نه تنها همه عبارات‌ المقنع‌ را خود روايت به شمار آورده، كه روايات آن را صحيح (به معناى اخصّ آن نزد متأخّرين) دانسته و مجموع كتاب را از اين حديث، برتر از كتاب من لايحضره الفقيه‌ توصيف كرده است. سرچشمه اين برداشت، همان عبارت پيش گفته شيخ صدوق در ابتداى‌ المقنع‌[5] است. به عقيده ميرزا حسين نورى، از آن كلام شيخ صدوق، مى‌توان چهار نتيجه به دست آورد:

يكم: متن كتاب، خود، متون روايات است.

دوم: همه اخبار آن، در اصل مسند بوده است.

سوم: اخبار كتاب، از اصول اصحاب گرفته شده است.

چهارم: صاحبان آن كتب و اصول و نيز طريق شيخ صدوق به آنها، همگى از فقها و دانشوران موثّق بوده‌اند.

4. الهداية

مؤلّف: شيخ صدوق‌

تحقيق: مؤسّسه الهادى عليه السلام‌

ناشر: مؤسّسة الامام الهادى عليه السلام، قم، 1418 ق‌

[1]. بحار الأنوار، ج 10، ص 405.

[2]. البدر الزاهر، ص 21.

[3]. المهذب، ج 1، ص 22- 23، مقدّمه سبحانى.

[4]. خاتمة مستدرك الوسائل، ج 1، ص 189.

[5]. المقنع، ص 5.