خُزَيمه (م 311 ق). بيشتر مطالب اين كتاب، ناياب است.[1] 2. الصحيح‌ احمد بن محمّد بن حسن نيشابورى معروف به ابن شرقى (م 325 ق)؛

3. المنتقى‌ محمّد بن قاسم بن اصبغ بن محمد يوسف بيانى (م 340 ق)؛

4. الصحيح‌ سعيد بن عثمان بن سعيد بن سكن بغدادى (م 353 ق). اين كتاب به‌ الصحيح المنتقى و السنن الصحاح‌ معروف است.

5. التقاسيم والأنواع‌ كه صحيح محمّد بن حبّان بن احمد بن معاذ تميمى دارِمى بُستى، معروف به ابن حِبّان (م 354 ق) است. اصل اين كتاب، نظم و سامان خاصّى نداشت، تا اين كه در سده هشتم، ابو الحسن على بن بلبان بن عبد اللَّه فارسى حنفى (م 739 ق)، آن را بر حسب ابواب، مرتّب كرد.

6. المستدرك على الصحيحين‌، اثر مشهور محمّد بن عبد اللَّه بن محمّد بن حمدويه، معروف به حاكم نيشابورى (م 405 ق). از اين كتاب، گاهى با عنوان «مستدرك حاكم» نيز ياد مى‌شود.

7. الإلزامات على بن عمر بن احمد بن مهدى، معروف به دارْقطنى (م 385 ق). اين كتاب نيز در حقيقت، مستدرك بر صحيحين (صحيح مسلم‌ و صحيح البخارى‌) است.

8. المستدرك على الصحيحين‌، اثر احمد بن محمّد بن عبد اللَّه عفير انصارى، معروف به ابو ذر عبد (م 434 ق).

معجم‌نگارى‌

معجم، عنوان كتابى است كه احاديث آن، براساس صحابه، شيوخ، شهرها و دسته بندى‌هايى از اين دست، و بيشتر بر حسب حروف الفبا، مرتّب شده باشد.[2] در سده‌

[1]. الرسالة المستطرفة، ص 20.

[2]. همان، ج 1، ص 136.