قرينه يكم، نسخه‌هاى خطّى: يكى نسخه‌اى در كتاب‌خانه آستان قدس با تاريخ كتابت 1055 ق، كه كاتب آن متذكّر شده كه آن را از مجموعه‌اى كتابت كرده كه همگى، مستخرج از كتب پيشينيان است. از جمله آن مجموعه، كتاب‌ الاختصاص‌ ابو على است كه شيخ مفيد آن را استخراج كرده است. نسخه ديگر، در كتاب‌خانه مدرسه سپهسالار (شهيد مطهرى) است كه احمد بن عبد اللَّه بن احمد بن اسماعيل بحرانى نجفى، در سال 1118 ق، آن را كتابت كرده و در پايان متذكّر شده كه آن، مختصرى از كتاب‌ الاختصاص‌ ابو على است. نسخه‌هاى ديگر كتاب، در 1106 و 1085 ق، كتابت شده‌اند. نسخه اخير در تملّك شيخ حرّ عاملى بوده است.[1]

قرينه دوم، خطبه شيخ مفيد: در آغاز الاختصاص، خطبه‌اى است كه در آن، به عبارت «العيون و المحاسن» اشاره شده است:

هذا كتاب ألّفتُهُ و صنّفته وألعجت فى جمعه و إسباغه وأقحمته فنوناً من الأحاديث و عيوناً من الأخبار و محاسنَ من الآثار و الحكايات ....[2]

قرينه سوم، اين كه: خطبه آغازين‌ الاختصاص‌ و فهرست مطالب پس از آن، همان خطبه‌ العيون والمحاسن‌ و مطالب آن است.[3]

در مقابل اين ديدگاه، گفتنى است كه‌ الفصول المختارة من العيون و المحاسن‌- كه گزيده سيّد مرتضى از كتاب‌ العيون و المحاسن‌ شيخ مفيد است- بر خلاف نظر آقا بزرگ تهرانى، تفاوت‌هايى با الاختصاص‌ دارد. اين كتاب شامل مناظرات شيخ مفيد با مخالفان و ردّ آراى آنها درباره امامت است و به لحاظ اسلوب و موضوع، با الاختصاص‌ تفاوت دارد. محمّد باقر مجلسى نيز اين دو را دو كتاب مستقل دانسته است.[4]

[1]. الذريعة، ج 1، ص 386- 389.

[2]. الاختصاص، ص 1.

[3]. الذريعة، ج 15، ص 386- 387.

[4]. بحار الأنوار، ج 1، ص 7؛ تراثنا، ش 13، ص 107- 108.