9. توجه به واقعيت‌ها و تاريخ گذشته زنان‌

از قواعدى كه در تفسير اين متون (نصوص) دينى قابل استفاده است، واقعيت‌هاى حال و گذشته زندگى زنان است؛ از جمله: بررسى ميزان درك زنان امروزى، توان زنان براى مديريت و اداره امور اجتماعى، قدرت تعليم و تعلم زنان.

امروزه در پرتو اين واقعيت‌ها بسيارى از توهمات گذشته درباره ناتوانى زنان، برطرف شده است، و مى‌توان به استناد آنها برخى نصوص را نقد محتوايى كرد. در اين زمينه، حتى گذشته تاريخى زنان نيز مى‌تواند راه‌گشا باشد. تاريخ را مردان نوشته‌اند و بسيارى از توانمندى‌ها و كمالات زنان به ثبت نرسيده، اما همان اندازه كم كه به يادگار مانده، يا درپرتو تلاش‌هاى‌محققان امروزى‌روشن مى‌شود، بسيارمغتنم وقابل‌استفاده است.

زُهْرى درباره زنان گفته است: «ما ارتدّت امرأةٌ بعد إيمانٍ؛[1]

هيچ زنى پس از ايمانْ مرتد نشد.» ذهبى نيز گفته است: «لم يؤثر عن امرأة أنها كذبت فى حديث؛[2]

دروغ گويى زنى در نقل حديث به ثبت نرسيده است.» اين در حالى است كه خود در ميزان الاعتدال، چهار هزار نمونه اتهام مردان در نقل حديث را معرفى كرده است.[3]

ابو عبد الرحمان سُلَمى كتابى به نام ذكر النسوة المتعبدات الصوفيات نوشته و 84 زن عارف را شناسانده است. عبد الرحمان جامى در نفحات الأنس از چهل زن عارف‌مسلك ياد مى‌كند.[4]

محمد احمد درنيقه در كتاب أعلام العابدات الزاهدات، زنان عابد و زاهد را معرفى كرده است. دكتر صالح معتوق در كتاب جهود المرأة فى‌

[1]. ابوشقه، عبدالحليم محمّد، تحرير المرأة فى عصر الرسالة، ج 2، ص 423.

[2]. همان، ج 1، ص 118.

[3]. درنيقه، محمد احمد، أعلام العابدات الزاهدات، ص 11.

[4]. جامى، عبدالرحمان، نفحات الأنس، ص 635- 615.