ائمه قراء

ائمه قراء

(پيشوايان مردم در زمينه قرائت و آموزش قرآن)

مسلمانان صدر اسلام، قرآن را به نحوى که از اصحاب پيامبر (ص) مى‌شنيدند و فرا مى‌گرفتند قرائت مى‌کردند و پس از صحابه، قرآن را از تابعين و ائمه بزرگى مي‌آموختندکه در شهرهاى آنان به سر مى‌بردند.

گروهى از اين افراد در مدينه و گروهى در مکه و جمعى در کوفه و بصره و برخى در شام به سر مى‌بردند. اينان مرجع مسلمانان در زمينه‌هاى مختلف معارف اسلامى آن روز (نه يک رشته علمى خاص يا فنّ معين) به شمار مى‌آمدند.

پس از اين زمان، گروهى فن قرائت و فراگرفتن و آموختن آن را رشته اختصاصى خود قرار داده، به اين رشته توجهى خاص کردند و در قرائت قرآن و آموزش آن شهرت يافتند و پيشوايى مردم را در اين زمينه به عهده گرفتند. مردم از مناطق مختلف، نزد آنان مى‌آمدند و معارف قرآن را مى‌آموختند.

برخى از اين افراد عبارتند از:

در مدينه: ابوجعفر يزيد بن قعقاع، شيبة بن نصاح و نافع بن ابى‌نعيم؛

در مکه: عبدالله بن کثير، حميد بن قيس و محمد بن محيصن؛

در کوفه: يحيى بن وثاب، عاصم بن ابى‌النجود، سليمان اعمش، حمزه و کسائي؛

در بصره: عبدالله بن ابى‌اسحاق، عيسى بن عمر، ابوعمرو بن علاء و يعقوب حضرمي؛

در شام: عبدالله بن عامر، عطية بن قيس و….

به اين بزرگان «ائمه قراء» مى‌گويند.

ابن‌مجاهد در مقدمه کتاب السبعة مى‌نويسد: حاملان قرآن چهار گروهند که يک گروه آنان ائمه قراء هستند و به قدرى به علوم لغت، صرف، نحو، وجوه اعراب و فنون قرائت‌ها واقفند که مى‌توانند به معانى کلام عرب و کلام‌الله راه يافته، و عيوب قرائت‌ها را بازشناسند و آثار وارده در باب قرائات را نقد کنند.