در جاى خود درست و استوار است.

نظريه دوم: بسيارى از مفسران، تسبيح موجودات جهان را چنين تفسير مى كنند:

نظم و نظام شگفت انگيز هر موجودى با رمز و اتقانى كه در ساختمان آن به كار رفته است، شاهد و گواه بر قدرت بى نهايت، عقل و شعور و حكمت بى پايان سازنده اوست.

سازمان دقيق و اسرار پيچيده هر موجودى، همان طور كه به وجود صانع خود گواهى مى دهد، به لسان تكوينى نيز گواهى مى دهد كه خالق آن، دانا و توانا و از هر نوع عجز و جهل مبرا و منزه است; مثلاً براى تنزيه خدا از شرك چنين گواهى مى دهد: نظام واحدى كه هم بر يك اتم و هم بر منظومه شمسى ما حكومت مى كند گواهى مى دهد همه سازمان هستى زير نظر آفريدگار واحدى به وجود آمده است و هيچ كس جز او در پديد آوردن هستى دخالت نداشته و اثر و نظام يگانه، حاكى از وحدت مؤثر و نبودن هر نوع شريك و انباز براى اوست از اين جهت وحدت نظام، خدا را از شرك، تنزيه و تقديس مى كند.

خلاصه همان طور كه حكومت نظم و قانون واحد بر مجموع جهان آفرينش، گواه حكومت ناظم يگانه اى بر جهان است; هم چنين اسرار دقيق و اندازه گيرى شده موجودات، بيانگر دانايى و تواناى آفريدگار آنهاست.

اين نظريه ـ كه مورد اعتماد بسيارى از مفسران است ـ از جهاتى قابل دقت و ملاحظه مى باشد:

1. اگر مقصود خدا از تسبيح تمام موجودات جهان، اين باشد كه در اين نظر آمده، اين حقيقتى است كه همه آن را درك مى كنند و مى فهمند ديگر جا ندارد