شده وبراى او همتايى نبوده است».

توضيحاتى پيرامون آيه نخست

آيه نخست به روشنى شهادت خدا و فرشتگان و دانشمندان را بر وحدانيت او متذكر مى گردد. اكنون بايد ديد كه شهادت آنان بر اين موضوع چگونه است؟

گواهى خدا را مى توان به دو نوع بيان كرد:

1. گواهى قولى; يعنى همان طور كه ما با گفتن «لا اله الاّ اللّه» بروحدانيت خدا گواهى مى دهيم، خدا نيز از طريق قرآن كه كلام وحى الهى است، طى آياتى بر يگانگى خود گواهى مى دهد. و برخى از آيات را در اين بخش نقل كرديم.

جمله (قائماً بالقِسْط) اشاره به صفت عدل و دادگرى خدا در قول و عمل است و پذيرش شهادتِ وارد در آغاز آيه، يك نوع گواهى دادن بر عدالت و راستگويى او مى باشد.

2. مى توان اين شهادت را، شهادت عملى تلقى كرد، زيرا خداوند با پديد آوردن جهان آفرينش كه نظام واحدى بر آن حكومت مى كند و همه اجزاى آن به هم پيوسته و انسجام دارد، عملاً نشان داده است كه بر مجموع جهان يك فكر و انديشه، يك اراده و خواست حكومت مى كند و اگر بر جهان دو خدا حكومت مى كرد، اين نظم و پيوستگى وجود نداشت.

در اين صورت جمله (قائماً بالقِسْط) اشاره به اين است كه نظام خلقت بر پايه نظم واعتدال آفريده شده است.

از ميان دو نظر، نظر نخست استوارتر است، زيرا شهادت دو گروه ديگر(فرشتگان و صاحبان علم) هم چنان كه خواهيم گفت، شهادت قولى و