مقدمه

تربيت چيست؟

«تربيت» در لغت به معناى رشد و افزايش است و مربّى فردى است كه اسباب رشد و افزايش مورد تربيت را فراهم مى سازد، و كارى صورت مى دهد كه پديده، كمالات بالقوه خود را به حالت فعليت درآورد; به تعبير ديگر: هر كمالى كه در پديده است مربوط به خود اوست نه مربّى و اگر به مربّى نسبت داده مى شود به خاطر اين است كه او شرايط رشد را فراهم ساخته تا پديده، چهره واقعى خود را نشان دهد، و ما اين حقيقت را با مثالى روشن مى سازيم.

باغبان پديد آورنده كمال در درخت نيست بلكه هموار كننده شرايطى است كه خودِ درخت، كمالات خود را نشان دهد; زيرا شاخ و برگ و ميوه هاى رنگارنگ در دل نهال، به صورت بالقوّه نهفته است، امّا در هر شرايطى امكان عرضه كمال نيست، بلكه تا زمين هموار نباشد و ريشه ها فعاليت نكند و درخت از انرژى خورشيد بهره نگيرد و آب به ريشه نرسد امكان اظهار كمال براى آن نيست.

با اين مثال مى توان موقعيت پيامبران و مصلحان و مربيان را ارزيابى نمود.