استغفار كن. بار سومى وارد مى شود و مى گويد: از خدا بخواه كه خداوند به من پسرى عنايت فرمايد. امام مى فرمايد: استغفار كن. شخصى كه در آن جلسه از اول حضور داشت رو به امام مى كند و مى گويد: اين سه نفر، سه نوع درخواست داشتند چطور شما براى انجام خواسته هاى همه، يك نوع راهنمايى فرموديد؟ امام فرمود: من اين مطلب را از پيش خود نگفتم، بلكه همه را از گفتار خداوند كه از پيامبر خود نوح نقل كرده است، استفاده نموده ام.[1]

يك سؤال قديمى

اگر حقيقت«بداء» اين است در صحت آن گفتگو نيست; ولى چرا به آن «بداء» گفته مى شود و معناى آن آشكار شدن مطلبى است كه از شخص مخفى بوده باشد، در صورتى كه همه حقايق براى خدا از روز نخست آشكار است.

پاسخ اين سؤال روشن است; زيرا اين كه در زبان عربى مى گوييم: «بدا للّه; براى خدا ، آشكار شد» معناى معروف اين كلمه مقصود نيست; زيرا لازمه آن ـ همان طور كه در سؤال گفته شد ـ اين است كه مطلبى بر خداوند مخفى بوده بعد براى او آشكار گشته است، در صورتى كه او از روز ازل هم از تقدير نخست و هم تقدير دوم، آگاه بود و مى دانست كه اين فرد سرنوشت نخست را با سرنوشت ديگرى دگرگون مى سازد. اتفاقاً پيشوايان بزرگ به اين نوع اعتراض توجه داشته اند و در بيانات شيواى خود، به آگاهى خدا از هر دو نوع تقدير تصريح فرموده اند چنان كه امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد:

«مَا بَدا لِلّه فى شىء إلاّ كان فى علمه قبل أن يبدو له;[2]