4. انديشه فنا

هر فردى به قطع و يقين مى داند رشته عمر وى پس از اندى قطع خواهد گرديد و از آن چه به قيمت عمر خود گرد آورده است دست خواهد شست. انديشه مرگ، كه به صورت هيولاى مخوفى در برابر هر انسانى مجسم مى گردد، براى كسانى كه مرگ را آخرين سير زندگى مى دانند، بسيار جانكاه و مرارت بار است و زندگى را در قسمت اخير عمر كاملاً تلخ مى سازد و هر نوع نشاط زندگى را مى ستاند و گاهى در اين مرحله، فشار روانى به حدى مى رسد كه انسان را به مرگ زودرس، دچار مى سازد زيرا بشر مرفه وقتى خود را با چنين اعتقادى (مرگ دروازه فناست و پس از مرگ خبرى نيست) در آستانه فنا ديد، يأس و نوميدى مطلق محيط روح او را سخت تيره و تار مى كند و زندگى را به كام او تلخ مى سازد.

روى اين عوامل و مشابه آنهاست كه زندگى مادى در محيط هاى دور از معنويت با رنج و فشار روحى توأم است و بشر مادى در فكر پناهگاهى است كه به روح متزلزل او ثبات و آرامش بخشد و خود را از اين اضطراب و دلهره برهاند.

گروهى به مشروبات الكلى، برخى به مواد مخدر، مانند هروئين و كوكائين و ال ـ اس ـ دى، پناه برده و عده اى خود را به قمار مشغول مى سازند، تا در سايه اين عوامل تباه كننده عقل و احساس، مدتى در جهان بى خبرى به سر برند و به طور موقت روح و روان خود را به دست فراموشى سپرده و از فشارهاى محيط ماديگرى بى خبر گردند.

دسته ديگرى براى كاستن فشار محيط و عوامل نامبرده، به جشن هاى آن چنانى، تئاترها، سينماها، صفحات و آهنگ هاى تند و خسته كننده پناه برده و تصور مى كنند آن جلوه هاى ظاهرى و در عين حال مخدر و مسكن، مى تواند به روح لرزان و فكر مضطرب او ثبات و آرامش بخشد، زهى تصور باطل و زهى خيال محال!