آن را بيان كرده اند.

2. تفاوت جهان بينى الهى و مادى

در قبول اين حقيقت كه: «هر پديده نياز به علتى دارد» ميان الهى و مادى تفاوتى نيست. تفاوتى كه ميان دو جهان بينى وجود دارد آن است كه فرد الهى، در عين اعتراف به وجود علل و معلولات طبيعى، معتقد است كه مجموع جهان مادى به موجود بالاتر و برترى وابسته است، موجودى كه به ماده هستى بخشيده و آن را به صورت پديده اى قانونمند درآورده است، در حالى كه فرد مادى، به اين وابستگى اعتقاد نداشته و نظام آفرينش رابه گونه اى ديگر توجيه مى كند. چنانكه آخرين فرآورده ماشين توجيه ماديگرايان اين است كه تضاد درونى، جهان طبيعت را به پيش مى راند پيش از اين در بحث پيرامون نقش «تضاد در جهان طبيعت» واهى بودن اين توجيه اخير را ثابت كرديم.[1]

3. آيا متافيزيسينها معتقد به تصادفند؟!

استالين در رساله ديالكتيك خود، ضمن تشريح اين اصل، مكتب متافيزيك را متهم به تصادف كرده وچنين مى گويد:

ديالكتيك، بر خلاف متافيزيك، طبيعت را توده تصادفى اشيا و پديده هايى جدا از هم، و فاقد وابستگى متقابل نمى داند، بلكه آن را مجموعه يكنواخت واحدى مى داند كه در آنجا اشيا و پديده ها به طور ارگانيك با هم در پيوند بوده، و وابسته و مشروط به يكديگرند. از اين جهت، اسلوب ديالكتيك