غايتى بيرون از حركت مى باشد، يا نه؟ شكى نيست كه با مطالعه علوم طبيعى تا حدودى مى توان اين مسئله را ثابت كرد، ولى هرگز نمى توان با مطالعه مواردى مشخص ومحدود، يك قانون فلسفى عام كه تمام جهان و حركت آن در پوشش وى قرار گيرد، به دست آورد.

هرگاه از نظر علمى ثابت شود كه هر جاندارى در حركت خود به دنبال هدفى ويژه است، هرگز نمى توان از اين طريق يك قانون فلسفى ساخته و گفت كه در تمام حركتها هدفى در كار است. زيرا فرض اين است كه مورد مطالعه ما موجود جاندار است و از مطالعه يك نوع موجود معين، نمى توان حكمى در باب ساير موجودات صادر كرد.

مع الوصف، هدفدارى حركت را از طريق برهان فلسفى مى توان ثابت كرد، زيرا:

حركت، طلب وتكاپو است، وحقيقت طلب بدون مطلوب تحقق نمى پذيرد.

ماركسيستها، كه فلسفه خود را علمى مى دانند و پيوسته مى كوشند براى اصول فلسفى خود مبانى علمى جستجو كنند، از اثبات هدفگيرى براى حركت و از اثبات تكامل ناتوان وعاجزند. زيرا آزمايشهايى كه روى انسان و حيوان وگياهان روى زمين انجام مى گيرد، هر چند ثابت مى كند كه حركت در اين نوع از موجودات، هدفى را تعقيب مى نمايد، ولى اين نوع از آزمايشهاى محدود، نارساتر از آن است كه بتواند يك قانون فلسفى را ثابت كند، قانونى كه بتواند سراسر هستى را فرا گيرد و برساند كه حركت در تمام موارد هدفى را تعقيب مى كند. زيرا خود كره زمين، چه رسد به محتويات آن، چيزى نيست كه در برابر جهانهاى دور، موجود مهمى به حساب آيد، از اين جهت، نمى توان از آن قانون كلى وفلسفى انتزاع كرد.