در نتيجه، ريشه پيدايش مكتب «ارجاء» به دست فراموشى سپرده شد و از اين به بعد، گروهى را «مرجئه» ناميدند كه به ايمان زبانى و يا قلبى اهميت بخشند، و به عمل و انجام وظيفه اهميت ندهند.

اهميت به ايمان منهاى عمل، خطرناكترين جريان فكرى بود كه در قرن دوم اسلامى پديد آمد و خلفاء، نيز به آن دامن زده و انديشه «ابا حيگرى» و «صلح كلى» و «نجات همه مؤمنهاى كذائى» را مطرح ميكردند. از اين جهت، پيشوايان معصوم، پيروان خود را از نفوذ اين انديشه، به ويژه در ميان جوانان، هشدار ميدادند. امام صادق (عليه السلام) فرمود: «بادروا اولادكم بالحديث قبل ان تسبقكم المرجئة»[1].

«به تعليم فرزندان خود از طريق نشر حديث صحيح، مبادرت ورزيد، پيش از آنكه در اين مورد، «مرجئه» بر شما سبقت گيرند».

علاّمه مجلسى، در تفسير حديث، مرجئه را بر اساس ريشه اوّلى آنان تفسير ميكند، در حالى كه لفظ «اولادكم» با اصل دوم آنان (ايمان منهاى عمل)، تناسب بيشترى دارد.

3ـ معتزله چه كسانى هستند؟

«اعتزال» در لغت عرب، به معنى كناره گيرى است و فرد گوشه گير را «معتزل» گويند. درباره علت نام گذارى اين گروه كه به عقل بهاى بيشترى ميدادند و نصوص مخالف را با داوريهاى عقل خود تأويل ميكردند، نظريات مختلفى است كه ما همه را بخواست خداوند، در بخش مربوط به عقائد «معتزله» خواهيم