مرجئه، به خاطر دو اصلى است كه زير بناى اين مكتب را تشكيل ميدهد.

الف ـ ممنوعيّت هر نوع داورى درباره عثمان و على (عليه السلام)

قتل عثمان، وسيله گروهى از صحابه، آنهم به دليل انحرافهاى وى، و گزينش امام على (عليه السلام)براى خلافت پس از او، آنگاه سرپيچى و پيمانشكنى افرادى مانند طلحه و زبير از حاكم برگزيده انصار و مهاجر، و مقاومت معاويه در برابر خلافت مركزى، دومين عامل اختلاف ـ پس از سقيفه ـ در ميان مسلمين به شمار ميرود.

اگر حادثه «سقيفه»، مسلمانان را به دو گروه تقسيم كرد (گروهى طرفدار خلافت امام على (عليه السلام)، از جهت تنصيص پيامبر بر جانشينى او، و گروهى ديگر، طرفدار خلافت ابى بكر از طريق گزينش)، اين بار، حادثه قتل عثمان و حوادث مترتب بر آن، دو گروه متخاصم ديگرى را در جامعه اسلامى پديد آورد. گروهى به جانبدارى از مظلوميت عثمان بر خاسته و تلويحاً از امام انتقاد ميكردند، و فضائل او را ناديده مى گرفتند كه نيروى محرك آنان دستگاه اموى بود و معاويه و پس از وى مروانيان، در رأس آن قرار داشتند، گروهى ديگر به نام گروه علوى، به دفاع از حقانيت امام در پذيرفتن حكومت و سركوبى پيمان شكنان برخاسته، و با اعتماد به سوابق و خدمات درخشان امام و فضائل و مناقب وى، او را شايسته خلافت و برتر از خليفه پيشين معرفى ميكردند، كليه تلاشهاى او را در دوران حكومت وى، عين صواب و حقيقت ميدانستند.

چيزى نگذشت كه پذيرفتن حكميت ابو موسى و عمر عاص، از جانب امام در جنگ صفين، شكاف عميقى در صف ياران او پديد آورد، و آنان را كه تا ديروز در مقابل عثمانيها بودند، به دو گروه متضاد تقسيم كرد، گروهى از آنان (خوارج)،