جرگه معذوران در آمدن، مى داند.

يك سلسله از اين امتيازات جنبه اخروى دارد; مثلاً مؤمن بر اثر مجاهدات پى گير در آخرت رستگار و با نعمت هاى بهشتى متنّعم است، ولى منافق در عذاب الهى معذب است.

اكنون به شرح مطالبى كه آيات ياد شده متضمن آنهاست، مى پردازيم:

1. احترام مؤمن به حال حيات و زندگى او اختصاص ندارد. از آن جا كه رابطه مؤمن با جامعه اسلامى رابطه اى معنوى و روحى است اين ارتباط پس از مرگ وى نيز برقرار و پايدار است. از اين نظر، مرگ ظاهرى مؤمن فرقى در حال او باقى نخواهد گذارد; مراسم دفن و كفن و نماز او هر چند وظيفه اى دينى است، ولى در عين حال احترام و تقديرى از اوست، حتى شايسته است پس از دفن و يا در مواقع ديگر، سر خاك مرده رفت و از او با طلب آمرزش ياد نمود.

اين احترامات براى مؤمن است، ولى منافق چنين احترامى را ندارد; زيرا رابطه او از جامعه اسلامى بريده است و هرگز نبايد بر جنازه او نماز گزارد و كنار قبر او براى طلب مغفرت توقف نمود، چنان كه در آيه هشتاد و چهارم اين چنين دستور مى دهد:

(وَلاَ تُصَلِّ عَلى أَحَد مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَلاَ تَقُمْ عَلى قَبْرِهِ).

«بر هيچ يك از آنها كه بميرند هرگز نماز مگزار و كنار قبر آنها توقف مكن».

از اين آيه استفاده مى شود كه رسم پيامبر اين بوده است كنار قبر مسلمانان توقف مى كرد و در حقّ آنها دعا مى نمود. از آن جا كه منافقان شايسته چنين احترامى نبودند، قرآن پيامبر را از انجام دادن چنين احترامى در حقشان جلوگيرى نموده است.