درس سيزدهم: انواع تربيت (2)

تربيت قلب‌

«قلب» دارى دو معناست:

1- جسم صنوبرى شكلى كه در طرف چپ سينه انسان قرار گرفته و تنظيم جريان خون بدن را به عهده دارد. اين قلب، ميان انسان و حيوانات ديگر مشترك است.

2- لطيفه‌اى ربّانى و روحانى كه در واقع حقيقت انسان را تشكيل مى‌دهد و قابليت درك دانش و معرفت را دارد و مورد خطاب و عتاب و درخواست قرار مى‌گيرد و با قلب به معناى اوّل، نوعى ارتباط دارد.[1]

منظور ما از قلب، نوع دوّم است كه فيلسوفان به آن «نفس مجرّد ناطقه» مى‌گويند و اهل عرفان از آن به «نفس» و «روح» نيز تعبير مى‌كنند.[2]

اهميّت تربيت قلب‌

قلب، كانون عواطف و احساسات انسان است كه اگر بطور صحيح پرورش نيابد، پيامدهاى ناهنجارى دارد كه جبران آنها به آسانى امكان پذير نيست. پيامبر گرامى اسلام 6 فرمود:

«اذا طابَ قَلْبُ الْمَرْءِ طابَ جَسَدُهُ وَ اذا خَبُثَ الْقَلْبُ خَبُثَ الْجَسَدُ»[3]

[1] - محجّة البيضا، ج 5، ص 5.

[2] - ر. ك: فرهنگ معارف اسلامى، ج 3، ص 540؛ و علوم اسلامى، مرتضى مطهرى، ص 247، انتشارات اسلامى.

[3] - بحارالانوار، ج 67، ص 50، بيروت.