مشترك زن و مرد است، اما رعايت آن از طرف مرد بيشتر مورد انتظار است، زيرا مرد از توان جسمى و روحى بيشتر و تحمّل و سعه صدر افزونترى برخوردار است. ظرافت روح و لطافت طبع زن اقتضا مى‌كند كه شوهرش بخوبى با وى مدارا كند و شخصيّت او را زير فشار روحى و آزردگيهاى روانى، خرد نكند.

از حقوق اوّليه زن اين است كه همسرش با او محترمانه رفتار كند و رفاقت و مداراى با او را در زندگى پيشه خود سازد و به او مهر و محبّت ورزد. در اين صورت، زندگى خانوادگى معنا پيدا كرده، سر و سامان مى‌گيرد. امام صادق 7 مى‌فرمايد:

«وَ امَّا حَقُّ الزَّوْجَةِ فَانْ تَعْلَمَ انَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ جَعَلَها لَكَ سَكَناً وَ انْ تَعْلَمَ انَّ ذلِكَ نِعْمَةً مِنَ اللَّهِ عَلَيْكَ فَتُكْرِمَها وَ تَرْفَقَ بِها وَ انْ كانَ حَقُّكَ عَلَيْها اوْجَبَ، فَإِنَّ لَها عَلَيْكَ انْ تَرْحَمَها»[1]

حقّ زن اين است كه بدانى خداوند بزرگ او را مايه آرامش و انس تو قرار داده و اين نعمتى از جانب خداست؛ پس بايد او را بزرگ دارى و با وى به نرمى و مدارا رفتار كنى، اگر چه حقّ تو بر او واجبتر ا ست، ولى حق او بر تو اين است كه نسبت به او مهربان باشى.

تحكّم و اجحاف بر زن، نه تنها مايه پيشرفت و بهبود زندگى نمى‌شود، بلكه در روحيه او و ديگر اعضاى خانواده اثر معكوس مى‌گذارد. رسول خدا 6 در آخرين وصيّتش درباره رعايت حال زنان فرمود:

«اللَّهَ اللَّهَ فِى النِّساءِ، فَإِنَّهُنَّ عَوانٌ عِنْدَكُمْ وَ فى‌ ايْديكُمْ- يَعْنى‌ اسَراءَ- اخَذْتُمُوهُنَّ بِعَهْدِ اللَّهِ وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُروُجَهُنَّ بِكَلِماتِ اللَّهِ»[2]

خدا را خدا را درباره زنان (در نظر داشته باشيد) بدرستى كه آنها نزد شما اسيرند. آنها را به عهد الهى در اختيار گرفته‌ايد و با كلمات خدا حلالشان گردانيده‌ايد.

رسول خدا 6 خود نمونه بارز و الگوى نيكوى مداراى با همسر بود، آن حضرت‌

[1] - بحارالانوار، ج 71، ص 5

[2] - محجّة البيضا، ج 3، ص 97