خلاصه

انسان موجودى انعطاف پذير است و تحت تأثير عوامل مختلف درونى و بيرونى قرار مى‌گيرد، فعاليتهايش همواره با عقربۀ تأثير و تأثر تنظيم مى‌شود و در بسيارى از موارد تأثير پذيريها برايش زيان‌آور است.

قرآن مجيد براى آنكه مؤمنان، تحت تأثير قهرمانهاى انسانى قرار گيرند و در مسير تكامل، تابلوهاى زيبايى را فرا راه خويش بيابند، به معرفى الگوهاى زيبا در جنبه‌هاى مختلف مى‌پردازد، ابراهيم خليل(ع) را به عنوان الگوى قهرمانان توحيد و اخلاق، رسول خدا(ص) را الگوى سير و سلوك الى الله، مؤمن آل فرعون را نمونه در كارهاى اطلاعاتى، آسيه همسر فرعون را سرمشق مبارزۀ با طاغوت و يوسف و مريم را اسوۀ پاكدامنى معرفى و گوشزد مى‌كند كه اينان با وجود همۀ عوامل درونى و برونى كه وجود داشته، تحت تأثير قرار نگرفته و از آزمايشهاى الهى سرافراز بيرون آمدند.

چنان كه به منظور تزريق تفكر «زشتى گريزى» و «منكر ستيزى» و به اصطلاح «ادب آموزى از بى ادبان» به تمثيل و ذكر داستان تبهكاران پرداخته، در مسائل اطلاعاتى به داستان فاش ساختن اسرار رسول خدا(ص) توسط يكى از همسران آن حضرت اشاره و وى را الگويى منفى معرفى مى‌كند و در مسائل اقتصادى قارون، در مسائل سياسى اجتماعى بنى اسرائيل، عاد و ثمود و... و در مسائل فكرى، سامرى الگوهايى نامطلوب معرفى مى‌شوند كه در مقابل عوامل، تحت تأثير قرار گرفته و از امتحان الهى سرافراز بيرون نيامده‌اند.

تقويت ايمان، پرستش و نيايش، يادآورى خاطرات جانبازى مردان خدا و استقلال و اعتماد به نفس از عواملى هستند كه مى‌توانند انسان را در مقابل تأثيرپذيريهاى منفى محافظت نمايند.