4. استقلال و اعتماد به نفس

استقلال شخصيت - كه زاييدۀ استقلال فكر و انديشه است - به استقلال عمل يا اعتماد به نفس منجر مى‌شود كه به سهم خود مؤمن را از احساس حقارت، تزلزل، بزرگ انگارى دشمن و مانند آن بازمى‌دارد و سبب مى‌شود كه با اعتماد به تشكيلات و نيروى خودى، تحت تأثير القائات دشمن قرار نگيرد و نستوه و خستگى‌ناپذير به راه خويش ادامه دهد، چنان كه رسول اكرم(ص) در گامهاى نخست ابلاغ رسالت، در برابر پيشنهادهاى وسوسه انگيز قريش فرمود:

اگر خورشيد را در دست راست و ماه را در دست چپم بگذاريد، دست از آيين خود نخواهم كشيد. [1]

اين درس را با سفارشى از امام كاظم(ع) به هشام بن حكم در همين زمينه به پايان مى‌بريم:

اى هشام، اگر در دستت گردويى بود و مردم گفتند: لؤلؤ است، به حالت سودى ندارد (و گردو، لؤلؤ نمى‌شود) و اگر در دستت لؤلؤ بود و مردم گفتند: گردو است، به تو زيان نمى‌رسد (و لؤلؤ گردو نمى‌شود). [2]