فصل دوم دفاع مشروع در حقوق بين‌الملل

حق دفاع مشروع در نظام‌هاى حقوقى موجود جهان، مانند نظام‌هاى حقوقى كامن لا، سيويل لا، حقوق اسلامى، كد يهود، حقوق قارۀ آفريقا و. . . به رسميّت شناخته شده است. ميثاق جامعه ملل، پيمان بريان كلوك و منشور ملل متحد نيز دفاع مشروع را حق قانونى دولت‌ها دانسته‌اند. [1]

1. مبناى مشروع بودن دفاع

حقوق‌دانان درباره فلسفه مشروع بودن دفاع نظرات متعددى ارائه داده‌اند. سوآرز ) ezrauS( حق دفاع مشروع را نتيجۀ غريزى حفظ جان و موجوديت مى‌داند و چنين اظهار نظر مى‌كند كه اين تمايلات در حيوان و انسان امرى بديهى است. [2]

بِلى ) illeB( ، ايالا ) alayA( ، ولف ) floW( و كارارا ) ararraC( معتقدند كه حق حيات از حقوق طبيعى افراد بشر مى‌باشد و هرگاه به جهتى از جهات اين حق به خطر افتد و حفاظت اجتماعى كافى نباشد و يا اصلاً توسل به قوۀ حاكمه و حمايت جامعه ميسر نگردد، انسان آزاد است كه به وسايل شخصى براى حفظ حيات خود اقدام نمايد و همگى حقوق طبيعى [3]را ضامن اجراى دفاع مشروع مى‌دانند. [4]