اسم الکتاب : ترور و دفاع مشروع المؤلف : برجی، یعقوبعلی الجزء : 1 صفحة : 150
از در رحمت به بندگان رعايت آن را بر عهده همگان نهاده، و چون حريمى استوارش ساخته تا در استوارى آن بيارمند و رخت به پناه آن كشند. پس در پيمان نه خيانتى توان كرد، و نه فريبى داد و نه مكرى پيش آورد؛ و پيمان مبند كه آن را تأويلى توان كرد-يا رخنهاى در آن پديد آورد - و چون پيمانى استوار شد و عهدت برقرار-راه خيانت مپوى-و براى به هم زدنش خلاف معنى لفظ را مجوى، و مبادا سختى پيمانى كه بر عهدهات فتاده و عهد خدا آن را بر گردنت نهاده، سر بردارد و تو را-به ناحق-بر به هم زدن آن پيمان وا دارد، كه شكيبايى كردنت در كارِ دشوارى كه گشايش آن را اميدوارى، و پايان نيكويىاش را انتظار، بهتر از مكرى است كه از كيفر آن ترسانى، و اين كه خدا تو را چنان بازخواست كند كه درخواست بخشش او را در دنيا و آخرتت نتوانى. [1]
5. شرايط معاهدات
گرچه اصل اوّلى، جواز انعقاد معاهده با دنياى غير مسلمان است ولى اين مطلب دليل بر آن نيست كه هر معاهدهاى مشروع است، چرا كه بعضى از آنها باطل هستند و هيچ اثر قانونى و شرعى بر آنها مترتّب نمىباشد. براى اينكه معاهدهاى صحيح واقع شود نياز به فراهم آمدن شروطى است كه در حقوق معاهدات به طور كلّى به دو دسته تقسيم مىشوند:
1. شروط شكلى: كه در واقع مراحلى است كه يك معاهده بايد پشت سر بگذارد. اين مراحل به طور كلّى در سه امر خلاصه مىشود: الف-مذاكره و امضا ب-تصويب ج-مبادلۀ اسناد تصويب.
2. شروط موضوعى (ماهوى) كه شامل اين موارد است: الف-فراهم بودن اهليّت انعقاد معاهده ب-وجود تراضى ج-عدم تعارض با قواعد آمرۀ بينالمللى [2]و اصول ديگر اسلامى.
- شروط شكلى
در حقوق اسلام اين دسته از شروط، از جمله شرايط اساسى صحت قرارداد نيست بلكه تماماً به عنوان وسيلۀ اثبات وجود رضايت طرفين مورد توجّه است.