اما در مقابل، «خداوند حالت سكينه و آرامش را بر رسول خود و مؤمنان نازل فرمود» فتح/ 26.

اين آرامش كه مولود ايمان و اعتقاد به خداوند و اعتماد بر لطف او بود، آنها را به خونسردى و تسلّط بر نفس دعوت كرد و آتش خشمشان را فرونشاند، تا آنجا كه براى حفظ اهداف بزرگ خود حاضر شدند جملۀ«بسم اللّه الرحمن الرحيم»را كه رمز اسلام در شروع كارها بود، بردارند و به جاى آن «بسمك اللّهم» كه از يادگارهاى دوران گذشتۀ عرب بود در آغاز صلح‌نامۀ حديبيّه بنگارند و حتى لقب «رسول اللّه» را از كنار نام گرامى «محمّد» (ص) حذف كنند.

و حاضر شدند كه برخلاف عشق و علاقۀ سوزانى كه به زيارت خانۀ خدا و مراسم عمره داشتند از همان «حديبيه» به‌سوى مدينه بازگردند و شترهاى خود را برخلاف سنت حج و عمره در همان جا قربانى كنند و بدون انجام مناسك از احرام به درآيند.

آرى حاضر شدند دندان بر جگر بگذارند و در برابر همۀ اين ناملايمات صبر و شكيبايى به خرج دهند، در صورتى كه اگر «حميّت جاهليّت» بر آنها حاكم بود هريك از اينها كافى بود كه آتش جنگ را در آن سرزمين شعله‌ور سازد.

آرى فرهنگ جاهليّت دعوت به «حميّت» و «تعصّب» و «خشم جاهلى» مى‌كند، ولى فرهنگ اسلام به «سكينه» و «آرامش» و «تسلّط بر نفس».

نكتۀ جالب توجه دربارۀ «حميّت» و «حميّت جاهليّت» اين است كه:

اين واژه گاه در همين معنى مذموم (توأم با قيد جاهليت، يا بدون آن) و گاه در معنى ممدوح و پسنديده به كار مى‌رود و اشاره به غيرت منطقى و تعصب در امور مثبت و سازنده است.

امير مؤمنان على (ع) به هنگام انتقاد از بعضى از ياران سست عنصر و سركش مى‌فرمايد:

منيت بمن لا يطيع اذا امرت و لا يجيب اذا دعوت... اما دين يجمعكم، و لا حميّة تحمشكم. «گرفتار مردمى شده‌ام كه اگر فرمان دهم اطاعت نمى‌كنند و اگر دعوتشان كنم اجابت نمى‌كنند... آيا دين نداريد كه شما را جمع كند؟ يا غيرتى كه شما را به خشم آورد؟