بنابراين مى‌توان گفت كه اين واژه از «حدقه چشم» گرفته شده است.

از مجموع اين دو سخن (باغ محصور، قطعه زمين پرآب) مى‌توان چنين نتيجه گرفت كه «حديقه» باغى است كه هم ديوار دارد و هم آب كافى. (ج 513/15، ج 47/26 و 150.)

ح ذ ر

حَذَرَ:(بقره/ 19.)[*]

بر وزن «خبر» بنا به گفته «راغب» در كتاب مفردات، به معنى «احتراز و دورى كردن از چيز ترسناك و هراس‌آور» است[**]و «محذور» نيز از مادّۀ «حذر» به معنى «پروا داشتن از چيزى» (حذر كردنى) اسراء/ 57.

آيات 17 تا 19 سورۀ بقره با دو تشبيه، صفات و ويژگيهاى منافقان را چنين بيان مى‌دارد:

يكى آن‌كه «آنها مانند كسى هستند كه آتشى (در شب ظلمانى) افروخته (تا در پرتو نور آن، راه را از بيراهه بشناسد و به منزل مقصود برسد)، ولى همين‌كه آتش، اطراف آنها را روشن ساخت، خداوند آن را خاموش مى‌سازد و در ظلمات رهاشان مى‌كند، به گونه‌اى كه چيزى را نبينند، آنها كر هستند و گنگ و نابينا، و چون هيچ‌يك از وسايل اصلى درك حقايق را ندارند از راهشان بازنمى‌گردند» بقره/ 17 و 18.

در تشبيه ديگر، قرآن صحنۀ زندگى آنها را به شكل ديگرى ترسيم مى‌كند و حال آنها را به صورت مسافر سرگردانى بيان مى‌دارد:

«يا همانند بارانى كه در شب تاريك، توأم با رعد و برق و صاعقه (بر سر رهگذرانى) ببارد، آنها از ترس مرگ [حذر الموت] انگشتها را در گوش خود مى‌گذارند تا صداى

(فرستاد كه با آن باغهايى زيبا و سرورانگيز رويانديم...» نمل/ 60.

[*]... يَجْعَلُونَ أَصٰابِعَهُمْ فِي آذٰانِهِمْ مِنَ اَلصَّوٰاعِقِ حَذَرَ اَلْمَوْتِ‌...بقره/ 19.

[**] مفردات، راغب، مادّۀ «حذر»