بيوتغَيْرَ مَسْكُونَةٍ(سورۀ نور آيه 29.)[**]

در پاسخ اين سؤال كه «منظور از بيوت غير مسكونه چيست‌؟» در ميان مفسران گفتگوست، بعضى گفته‌اند: منظور ساختمانهايى است كه شخص خاصى در آن ساكن نيست، بلكه جنبۀ عمومى و همگانى دارد، مانند كاروانسراها، مهمان‌خانه‌ها و همچنين حمامها و مانند آن (اين مضمون در حديثى از امام صادق (ع) صريحا آمده است[1]).

بعضى ديگر آن را به خرابه‌هايى تفسير كرده‌اند كه در و پيكرى ندارد و هركس مى‌تواند وارد آن شود، اين تفسير بسيار بعيد به نظر مى‌رسد، چه اين كه كسى حاضر نيست متاع خود را (با توجه به معنى آيه) در چنين خانه‌اى بگذارد.

بعضى ديگر آن را اشاره به انبارهاى تجار و دكانهايى مى‌دانند كه متاع مردم به عنوان امانت در آن نگهدارى مى‌شود و صاحب هر متاعى حق دارد براى گرفتن متاع خويش به آنجا مراجعه كند. اين تفسير نيز با ظاهر آيه چندان سازگار نيست.

اين احتمال نيز وجود دارد كه منظور خانه‌هايى باشد كه ساكن ندارد و انسان متاع خود را در آنجا به امانت گذارده و هنگام گذاردن، رضايت ضمنى صاحب منزل را براى سركشى يا برداشتن متاع گرفته است. البته قسمتى از اين تفاسير با هم منافاتى ندارد، ولى تفسير اول با معنى آيه سازگارتر است.

ضمناً از اين بيان روشن مى‌شود كه انسان تنها به عنوان اين كه متاعى در خانه‌اى دارد نمى‌تواند در خانه را بدون اجازۀ صاحبخانه بگشايد و وارد شود، هرچند در آن موقع كسى در خانه نباشد. (ج 432/14.)

بيت المعمور: (طور/ 4.)[***]

در مورد «بيت المعمور» نيز تفسيرهاى گوناگونى شده، بعضى آن را اشاره به خانه‌اى

[*]فرهنگ لاروس، ج 498/1 «بيات».

[**]لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنٰاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتاً غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهٰا مَتٰاعٌ لَكُمْ‌...«گناهى بر شما نيست كه وارد خانه‌هايى غير مسكونى بشويد كه در آنجا متاعى متعلق به شما وجود دارد...» نور/ 29.

[1] وسائل الشيعه، ج 161/14.

[***] و البيت المعمور. «و سوگند به بيت المعمور» طور/ 4.